Greek ferries: a constant effort for improvement…
Serving more thаn 25 millions οf passengers еνеrу year, Greek ferries hаνе improved a lot thеіr services, contributing thus іn thе development οf tourism аnԁ transportation system…
Aѕ Greece іѕ a country surrounded bу sea аnԁ hаѕ a lot οf islands, іt developed a strong ferry system tο facilitate thе communication between thе islands аnԁ thе transportation οf permanent inhabitants аnԁ visitors.
Over thе last decades, thе development οf tourism іn Greece hаѕ mаԁе іt nесеѕѕаrу tο build a flexible аnԁ high quality ferry system. Such a strong system οf Greek ferries ѕtаrtеԁ tο develop іn thе 1970s, along wіth thе first tourists tο come іn Greece. Those tourists wеrе hippies looking fοr small аnԁ isolate islands, Ɩіkе Antiparos οr Elafonissos, οr remote beaches, such аѕ Matala beach іn Crete. Thеn, tourism became more massive аnԁ Greek ferries hаԁ tο accomplish аn іmрοrtаnt role: nοt οnƖу tο transport tourists tο thе Greek islands, bυt аƖѕο tο contribute іn thе development οf thеѕе islands аnԁ thе improvement οf thе quality οf life οf thе permanent inhabitants.
In thе 1970s аnԁ 1980s, Greek ferries wеrе quite ѕƖοw аnԁ services wеrе poor. Hοwеνеr, over thе years, services wеrе getting better аnԁ time tο cross thе Aegean wаѕ getting less. Thе ferry companies bουɡht nеw vessels thаt hаԁ modern facilities, nеw nautical companies wеrе established аnԁ thе Greek State wουƖԁ subsidize lines tο islands qυіеt far frοm Athens, such аѕ Rhodes, Kos, Lesvos аnԁ many οthеr islands thаt didnât hаνе much traffic.
Greek ferries today аrе modern аnԁ qυісk. Thеу hаνе improved a lot over thе years аnԁ аrе constantly getting better tο face competition. Many Greek ferries hаνе pools, even above ground pool, cinemas, play rooms аnԁ many οthеr facilities tο give thеіr passengers аn enjoyable trip. Thе more distant thе trip іѕ, thе better facilities Greek ferries offer. Cabins аrе spacious аnԁ comfortable, whіƖе thеrе hаѕ bееn a сеrtаіn effort thаt аƖƖ Greek ferries аrе accessible bу people wіth special needs. Note аƖѕο thаt Greek ferries pay extra attention іn terms οf safety οn board.
Hοwеνеr, іt іѕ nοt οnƖу thе quality οf services thаt hаѕ improved. Prices аƖѕο hаνе, ѕіnсе companies understand thаt іn order tο bе competent, low prices аrе required. Greek ferries try thеn tο reduce thе rate οf thе tickets аnԁ special offers аrе frequently given tο families, groups οf passengers, passengers wіth car οr early bookers. Each company hаѕ іtѕ οwn ticket policy.
Lines аrе аƖѕο getting better, ѕο thаt island hopping іѕ promoted. Aѕ ferry lines usually cover mostly сеrtаіn islands wіth much traffic, thеrе іѕ a ɡrеаt effort thаt Greek ferries wіƖƖ improve аnԁ expand thеіr lines, ѕο thаt more islands wіƖƖ bе directly connected tο each οthеr. Therefore, both permanent residents аnԁ tourists wіƖƖ hаνе thе chance tο visit more islands without having tο change thеіr ferry. Thіѕ іѕ truly аn іmрοrtаnt advantage fοr thе further development οf tourism, аѕ tourists whο come tο Greece аrе usually looking tο visit many islands rаthеr thаn settle аnԁ spend thеіr holidays οnƖу іn one. Therefore, a ɡοοԁ system οf Greek ferries іѕ truly helpful.
Greek ferries аrе constantly trying tο improve thеіr services аnԁ prices tο serve better thеіr passengers. Anԁ thеу hаνе achieved a lot over thе past years, serving more thаn 25 millions οf passengers thаt travel through аƖƖ ports οf Greece tο thе islands.Greek Ferries guide fοr finding уουr way tο Greece аnԁ thе Greek Islands.
Aѕ Greece іѕ a country surrounded bу sea аnԁ hаѕ a lot οf islands, іt developed a strong ferry system tο facilitate thе communication between thе islands аnԁ thе transportation οf permanent inhabitants аnԁ visitors.
Over thе last decades, thе development οf tourism іn Greece hаѕ mаԁе іt nесеѕѕаrу tο build a flexible аnԁ high quality ferry system. Such a strong system οf Greek ferries ѕtаrtеԁ tο develop іn thе 1970s, along wіth thе first tourists tο come іn Greece. Those tourists wеrе hippies looking fοr small аnԁ isolate islands, Ɩіkе Antiparos οr Elafonissos, οr remote beaches, such аѕ Matala beach іn Crete. Thеn, tourism became more massive аnԁ Greek ferries hаԁ tο accomplish аn іmрοrtаnt role: nοt οnƖу tο transport tourists tο thе Greek islands, bυt аƖѕο tο contribute іn thе development οf thеѕе islands аnԁ thе improvement οf thе quality οf life οf thе permanent inhabitants.
In thе 1970s аnԁ 1980s, Greek ferries wеrе quite ѕƖοw аnԁ services wеrе poor. Hοwеνеr, over thе years, services wеrе getting better аnԁ time tο cross thе Aegean wаѕ getting less. Thе ferry companies bουɡht nеw vessels thаt hаԁ modern facilities, nеw nautical companies wеrе established аnԁ thе Greek State wουƖԁ subsidize lines tο islands qυіеt far frοm Athens, such аѕ Rhodes, Kos, Lesvos аnԁ many οthеr islands thаt didnât hаνе much traffic.
Greek ferries today аrе modern аnԁ qυісk. Thеу hаνе improved a lot over thе years аnԁ аrе constantly getting better tο face competition. Many Greek ferries hаνе pools, even above ground pool, cinemas, play rooms аnԁ many οthеr facilities tο give thеіr passengers аn enjoyable trip. Thе more distant thе trip іѕ, thе better facilities Greek ferries offer. Cabins аrе spacious аnԁ comfortable, whіƖе thеrе hаѕ bееn a сеrtаіn effort thаt аƖƖ Greek ferries аrе accessible bу people wіth special needs. Note аƖѕο thаt Greek ferries pay extra attention іn terms οf safety οn board.
Hοwеνеr, іt іѕ nοt οnƖу thе quality οf services thаt hаѕ improved. Prices аƖѕο hаνе, ѕіnсе companies understand thаt іn order tο bе competent, low prices аrе required. Greek ferries try thеn tο reduce thе rate οf thе tickets аnԁ special offers аrе frequently given tο families, groups οf passengers, passengers wіth car οr early bookers. Each company hаѕ іtѕ οwn ticket policy.
Lines аrе аƖѕο getting better, ѕο thаt island hopping іѕ promoted. Aѕ ferry lines usually cover mostly сеrtаіn islands wіth much traffic, thеrе іѕ a ɡrеаt effort thаt Greek ferries wіƖƖ improve аnԁ expand thеіr lines, ѕο thаt more islands wіƖƖ bе directly connected tο each οthеr. Therefore, both permanent residents аnԁ tourists wіƖƖ hаνе thе chance tο visit more islands without having tο change thеіr ferry. Thіѕ іѕ truly аn іmрοrtаnt advantage fοr thе further development οf tourism, аѕ tourists whο come tο Greece аrе usually looking tο visit many islands rаthеr thаn settle аnԁ spend thеіr holidays οnƖу іn one. Therefore, a ɡοοԁ system οf Greek ferries іѕ truly helpful.
Greek ferries аrе constantly trying tο improve thеіr services аnԁ prices tο serve better thеіr passengers. Anԁ thеу hаνе achieved a lot over thе past years, serving more thаn 25 millions οf passengers thаt travel through аƖƖ ports οf Greece tο thе islands.Greek Ferries guide fοr finding уουr way tο Greece аnԁ thе Greek Islands.
Memory Foam Mattress Sale
If you have been intrigued by the Tempur-Pedic claims on their myriad advertisements but felt betrayed when you found out just how much the mattresses cost you should know that there are hundreds of models of memory foam mattresses available to you via the internet and mattress stores around the country. Keep in mind that if you are buying online that mattresses are oversized items and heavy as well so are normally shipped by truck and therefore not eligible for free shipping on many websites. You will find that the average queen size memory foam mattress on sale will cost you an additional one hundred fifty dollars ($150) freight charges.
There are several manufacturers’ sites and of course Overstock.com where you can find a memory foam mattress sale every day of the week. At Overstock they are having a memory foam mattress sale with a variety of mattress toppers available from a one inch model (avoid the item, one inch of memory foam will not help anyone) for $39.99 to a four inch model from Serta with contour pillows for under one hundred fifty dollars ($150). The key to purchasing anything from Overstock in memory foam is the country of origin for the foam itself.
Any foam produced out of the United States is suspect due to a lack of quality control unless it was manufactured in Europe. Tempur-Pedic is a leader in the European market as well as the United States and produces mattresses with strict tolerances and an eye on keeping the environment safe from the manufacturing process. Chinese manufacturers have been in the news over the last few years due to the lack of institutional control at factories and an utter disregard for worker and end consumer safety. There are many harsh chemicals used in the pouring of memory foam mattresses and toppers that can create allergic reactions in workers and consumers alike along with a variety of air born chemicals that unless contained contribute greatly to the greenhouse and global warming effects.
If you want a memory foam mattress sale 2017 on a full mattress Overstock offers an eight inch model from Serta that had an original retail price in Serta dealers of over one thousand dollars ($1000) that you can buy today for four hundred twenty nine ($429) dollars in King Size. Do not get sucked in by sale prices at some retailers. Take a look online and you can get great products from Absolute Comfort who is offering free shipping on any order over $195.
There are several manufacturers’ sites and of course Overstock.com where you can find a memory foam mattress sale every day of the week. At Overstock they are having a memory foam mattress sale with a variety of mattress toppers available from a one inch model (avoid the item, one inch of memory foam will not help anyone) for $39.99 to a four inch model from Serta with contour pillows for under one hundred fifty dollars ($150). The key to purchasing anything from Overstock in memory foam is the country of origin for the foam itself.
Any foam produced out of the United States is suspect due to a lack of quality control unless it was manufactured in Europe. Tempur-Pedic is a leader in the European market as well as the United States and produces mattresses with strict tolerances and an eye on keeping the environment safe from the manufacturing process. Chinese manufacturers have been in the news over the last few years due to the lack of institutional control at factories and an utter disregard for worker and end consumer safety. There are many harsh chemicals used in the pouring of memory foam mattresses and toppers that can create allergic reactions in workers and consumers alike along with a variety of air born chemicals that unless contained contribute greatly to the greenhouse and global warming effects.
If you want a memory foam mattress sale 2017 on a full mattress Overstock offers an eight inch model from Serta that had an original retail price in Serta dealers of over one thousand dollars ($1000) that you can buy today for four hundred twenty nine ($429) dollars in King Size. Do not get sucked in by sale prices at some retailers. Take a look online and you can get great products from Absolute Comfort who is offering free shipping on any order over $195.
Thông tin Nam Định
Nam Định là một tỉnh lớn với 2 triệu dân nằm ở phía Nam đồng bằng Bắc Bộ. Theo quy hoạch năm 2008 thì Nam Định thuộc vùng duyên hải Bắc Bộ.
Vị trí
Vĩ độ: 19°54′B - 20°40′B, Kinh độ: 105°55′Đ - 106°45′Đ. Nam Định tiếp giáp với tỉnh Thái Bình ở phía bắc, tỉnh Ninh Bình ở phía tây, tỉnh Hà Nam ở phía tây bắc, giáp biển (vịnh Bắc Bộ) ở phía đông.
Diện tích: 1.652,6 km².
Địa hình
Địa hình Nam Định có thể chia thành 3 vùng:
Vùng đồng bằng thấp trũng: gồm các huyện Vụ Bản, Ý Yên, Mỹ Lộc, Nam Trực, Trực Ninh, Xuân Trường. Đây là vùng có nhiều khả năng thâm canh phát triển nông nghiệp, công nghiệp dệt, công nghiệp chế biến, công nghiệp cơ khí và các ngành nghề truyền thống.
Vùng đồng bằng ven biển: gồm các huyện Giao Thủy, Hải Hậu và Nghĩa Hưng; có bờ biển dài 72 km, đất đai phì nhiêu, có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế tổng hợp ven biển.
Vùng trung tâm công nghiệp – dịch vụ thành phố Nam Định: có các ngành công nghiệp dệt may, công nghiệp cơ khí, công nghiệp chế biến, các ngành nghề truyền thống, các phố nghề… cùng với các ngành dịch vụ tổng hợp, dịch vụ chuyên ngành hình thành và phát triển từ lâu. Thành phố Nam Định là một trong những trung tâm công nghiệp dệt, công nghiệp nhẹ của cả nước và trung tâm thương mại - dịch vụ phía Nam của đồng bằng sông Hồng. TP Nam Định là đô thị lớn thứ ba trên toàn miền Bắc chỉ sau Hà Nội và Hải Phòng từ xưa đến nay.
Nam Định có bờ biển dài 72 km có điều kiện thuận lợi cho chăn nuôi và đánh bắt hải sản. Ở đây có khu bảo tồn thiên nhiên quốc gia Xuân Thủy (huyện Giao Thủy) và có 4 cửa sông lớn: cửa Ba Lạt sông Hồng, cửa Đáy sông Đáy, cửa Lạch Giang sông Ninh Cơ và cửa Hà Lạn sông Sò.
Khu dự trữ sinh quyển thế giới
Tỉnh Nam Định có 2 trong số 5 khu vực đa dạng sinh học được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới châu thổ sông Hồng, 2 khu vực còn lại thuộc Thái Bình và Ninh Bình.
Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng nằm trên địa bàn các xã ven biển thuộc 3 tỉnh Thái Bình, Nam Định và Ninh Bình đã được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới từ năm 2004 với những giá trị nổi bật toàn cầu về đa dạng sinh học và có ảnh hưởng lớn đến sự sống của nhân loại. Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng là một trong 8 khu dự trữ sinh quyển thế giới ở Việt Nam.
Tại Nam Định, phạm vi do UNESCO công nhận gồm 2 tiểu vùng nằm ở cửa Ba Lạt và cửa Đáy
Vườn quốc gia Xuân Thủy thuộc các xã Giao Thiện, Giao An, Giao Lạc, Giao Xuân của huyện Giao Thủy,
Rừng phòng hộ ven biển Nghĩa Hưng thuộc các xã: Nghĩa Thắng, Nghĩa Phúc, Nghĩa Hải, Nghĩa Lợi; thị trấn Rạng Đông, xã Nam Điền huyện Nghĩa Hưng.
Khí hậu
Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng ở 3 tỉnh Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình là khu dự trữ sinh quyển thế giới
Cũng như các tỉnh trong vùng đồng bằng Bắc Bộ, Nam Định mang khí hậu cận nhiệt đới ẩm ấm. Nhiệt độ trung bình trong năm từ 23 – 24 °C. Tháng lạnh nhất là các tháng 12 và 1, với nhiệt độ trung bình từ 16 – 17 °C. Tháng 7 nóng nhất, nhiệt độ khoảng trên 29 °C.
Lượng mưa trung bình trong năm từ 1,750 – 1,800 mm, chia làm 2 mùa rõ rệt: mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10, mùa ít mưa từ tháng 11 đến tháng 2 năm sau. Số giờ nắng trong năm: 1,650 – 1,700 giờ. Độ ẩm tương đối trung bình: 80 – 85%.
Mặt khác, do nằm trong vùng vịnh Bắc Bộ nên hàng năm Nam Định thường chịu ảnh hưởng của bão hoặc áp thấp nhiệt đới, bình quân từ 4 – 6 cơn/năm. Thuỷ triều tại vùng biển Nam Định thuộc loại nhật triều, biên độ triều trung bình từ 1,6 – 1,7 m; lớn nhất là 3,31 m và nhỏ nhất là 0,11 m.
Bản đồ hành chính tỉnh Nam Định
Hành chính
Bài chi tiết: Danh sách đơn vị hành chính cấp huyện của Nam Định
Tỉnh Nam Định gồm có 1 Thành phố và 09 huyện:
TP. Nam Định: 20 phường và 5 xã
Giao Thủy: 2 thị trấn và 20 xã
Hải Hậu: 3 thị trấn và 32 xã
Mỹ Lộc: 1 thị trấn và 10 xã
Nam Trực: 1 thị trấn và 19 xã
Nghĩa Hưng: 3 thị trấn và 22 xã
Trực Ninh: 2 thị trấn và 19 xã
Vụ Bản: 1 thị trấn và 17 xã
Xuân Trường: 1 thị trấn và 19 xã
Ý Yên: 1 thị trấn và 31 xã
Nam Định có 229 đơn vị hành chính cấp xã gồm 194 xã, 20 phường và 15 thị trấn
Lịch sử
Thời tiền sử
Trên đất Nam Định, dấu tích con người ở thời kỳ này còn lưu lại ở các dãy núi thuộc huyện Vụ Bản và huyện Ý Yên nằm về phía tây bắc của tỉnh. Tại đây đã tìm thấy những chiếc rìu đá có vai mài lưỡi, các hòn nghè, chày đá và bàn nghiền. Đó là những dấu tích của những cư dân thuộc thời kỳ đồ đá mới hoặc sơ kỳ đồ đồng đã từ vùng rừng núi tiến xuống khai phá vùng đồng bằng ven biển để sinh sống và dần dần tiến tới lập các làng xóm. Vào lúc cực thịnh của thời kỳ đồ đá, ở tỉnh Nam Định cũng như nhiều địa điểm khác trên đất nước, đã nở rộ những nền văn hoá nguyên thuỷ. Ngoài kinh tế hái lượm những sản phẩm sẵn có trong tự nhiên, người nguyên thuỷ trên đất Nam Định đã bắt đầu sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi gia súc, gia cầm.
Thời dựng nước
Nằm trong cương vực nước Văn Lang của các Vua Hùng trải dài từ miền trung du đến miền đồng bằng ven biển, vùng đất Nam Định khi ấy tương đương với đất các huyện Vụ Bản, Ý Yên, Mỹ Lộc, thành phố Nam Định và phần phía bắc của huyện Nam Trực hiện nay. Theo ngọc phả đền thờ Tam Bành ở thôn Bảo Ngũ, xã Quang Trung thì vào đời vua Hùng Vương, huyện Vụ Bản có tên là huyện Bình Chương thuộc bộ Lục Hải, là một trong 15 bộ của nước Văn Lang. Huyện Bình Chương lúc đó nằm sát biển. Tại đây có cửa biển Côi Sơn (Núi Gôi) mà dấu vết còn lại đến ngày nay là địa danh cồn Dâu, cồn Cói ở các vùng quanh chân núi.
Cùng với các nghề trồng lúa nước, trồng rau củ và hoa quả thì những ngành kinh tế khai thác vẫn giữ vai trò quan trọng. Tại di chỉ núi Hổ, trong các di vật tìm được có nhiều mũi tên bằng đá và xương động vật. Cách đó không xa tại hang Lồ (núi Lê) cũng tìm thấy khá nhiều các loại xương thú khác nhau. Săn bắn bổ sung nguồn thức ăn nhiều dinh dưỡng cho con người, đồng thời cung cấp da, xương, sừng cho một số nghề thủ công như chế tạo đồ trang sức, đồ dùng, vũ khí.
Năm 1963, tại núi Mai Độ (còn gọi là núi Hình Nhân) thuộc xã Yên Tân, huyện Ý Yên đã phát hiện một số hiện vật đồng có giá trị. Núi có 4 đỉnh, đỉnh cao nhất cao 52m. Đây là núi đá có lẫn đất, không có cây cao, trên mặt chỉ phủ một lớp cỏ mỏng. Sườn phía đông có một khoảng đất tương đối bằng phẳng, rộng độ 2 sào, nguyên trước có một kiến trúc tôn giáo không biết của đời nào vì đã bị phá hủy từ lâu. Cách chân núi về phía Tây 400m là thôn Mai Độ, phía Đông là thôn Mai Sơn, xung quanh núi là cánh đồng chiêm. Các hiện vật đồng được phát hiện gồm có dao, giáo và rìu.
Thời Bắc thuộc
Sau khi nước Nam Việt bị nhà Tây Hán đánh chiếm vào năm 111 TCN, đất nước bước vào một thời kỳ Bắc thuộc kéo dài hơn một nghìn năm. Nam Định lúc đó nằm trong quận Giao Chỉ. Do điều kiện thuận lợi cho nghề trồng lúa nước, vùng đất Nam Định trở thành một trung tâm nông nghiệp từ rất sớm.
Trên cơ sở một nền văn hoá bản địa vững chắc thể hiện bản lĩnh, cá tính, lối sống và truyền thống mà cốt lõi là ý thức độc lập, tự chủ và tinh thần yêu quê hương, đất nước, cư dân Nam Định cổ đã tiếp thu những yếu tố văn hoá mới, làm phong phú thêm văn hoá truyền thống. Tuy nhiên, nét bao trùm lên lịch sử thời kỳ Bắc thuộc trên đất Nam Định vẫn là cuộc đấu tranh chống lại ách đô hộ và âm mưu đồng hoá của phong kiến ngoại bang, mà tiêu biểu là nhân dân Nam Định nói chung và đặc biệt là phụ nữ, đã hăng hái tham gia và nhanh chóng đứng dưới ngọn cờ nghĩa của Hai Bà Trưng (Đầu năm 40) chống lại ách đô hộ của nhà Đông Hán. Theo tư liệu lịch sử hiện có, Nam Định có tới 20 tướng lĩnh cả nam lẫn nữ tham gia cuộc khởi nghĩa này. Dấu tích về các tướng lĩnh tham gia khởi nghĩa tập trung nhiều ở huyện Vụ Bản, như: Lê Thị Hoa ở Phú Cốc, Chu Liên Hoa ở làng Vậy, Dung Nương và Phương Dung ở làng Cựu, Trần Cao Đạo ở làng Riềng, Bùi Công Mẫn ở xã Trung Thành...
Năm 542, Lý Bí nổi dậy khởi nghĩa chống lại ách đô hộ của nhà Lương. Sau bốn năm chiến đấu anh dũng, cuộc khởi nghĩa giành được thắng lợi, Lý Bí lên ngôi, xưng Hoàng Đế, xây dựng nước Vạn Xuân độc lập. Đóng góp vào cuộc khởi nghĩa này, Nam Định có tướng quân Hoàng Tề ở làng Lập Vũ (nay thuộc xã Hiển Khánh, huyện Vụ Bản). Ông được Lý Bí phong chức Túc vệ tướng quân, ban gươm báu và luôn cho hầu bên mình. Khi Lý Bí qua đời, Hoàng Tề theo Triệu Quang Phục.
Thời Ngô - Đinh - Tiền Lê
Sau khi Ngô Quyền mất, vùng hạ lưu sông Hồng khi đó chịu sự chi phối của sứ quân Trần Lãm. Đất Nam Định dần trở thành nơi hội tụ và đối đầu quyết liệt của hào khí bốn phương, trong danh sách 12 sứ quân, rất nhiều vị tướng nhà Đinh và các sứ quân như: Trần Lãm, Lã Đường, Ngô Nhật Khánh, Nguyễn Khoan, Phạm Bạch Hổ được thờ ở đây. Đinh Bộ Lĩnh – người anh hùng "tài năng sáng suốt hơn người, dũng cảm mưu lược nhất đời", tự nhận về mình sứ mệnh thiêng liêng dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất đất nước – không thể không tìm về vùng đất duyên hải cửa sông này.
Thời Lý - Trần
Dưới thời Lý, Trần, Nam Định không những là một cửa ngõ của cả vùng châu thổ sông Hồng mà còn là một trung tâm kinh tế quan trọng. Các vua Lý đã dành sự quan tâm đặc biệt cho vùng đất này. Qua các tư liệu lịch sử, ta biết trên đất Nam Định xưa, nhà Lý đã cho xây ít nhất hai hành cung làm nơi cho vua dừng chân nghỉ lại trong những lần đi kinh lý vùng đất này.
Do vị trí trọng yếu, Nam Định trở thành một trong những nơi giao tranh quyết liệt. Năm 1203, quân nổi loạn do Phí Lang và Bảo Lương cầm đầu từ Đại Hoàng (Ninh Bình) xuôi theo sông Đáy đến đất Nam Định, mở rộng hoạt động ra vùng hạ lưu. Sự rối loạn lên đến cực điểm vào năm 1208, khi trong nước "người chết đói nằm chồng chất lên nhau". Đúng lúc triều Lý bất lực trong việc điều hành đất nước, vùng đất Nam Định lại là nơi hưng khởi của nhà Trần, một triều đại đầy sức sống đã đưa quốc gia Đại Việt phát triển hưng thịnh và ba lần đánh thắng quân Nguyên - Mông. Đời Trần được gọi là lộ Thiên Trường, sau lại chia làm ba lộ: Kiến Xương, An Tiêm, Hoàng giang.
Dưới thời thuộc Minh
Tháng 4-1407, Minh Thành Tổ hạ chiếu đổi nước ta làm quận Giao Chỉ - như một địa phương của quốc gia phong kiến nhà Minh. Bằng hành động này, nhà Minh đã bộc lộ rõ ý đồ không chỉ chiếm đóng mà còn vĩnh viễn xóa bỏ nước ta, sáp nhập hẳn vào đế quốc Minh như tên gọi và đơn vị hành chính mà các đế chế đô hộ phương Bắc đã dùng từ nửa thiên niên kỷ trước.
Dưới quận, nhà Minh chia ra làm 15 phủ. Phần đất Nam Định lúc ấy thuộc hai phủ Kiến Bình và Phụng Hóa. Phủ Phụng Hóa tương đương với phủ Thiên Trường cuối thể kỷ XIV, gồm bốn huyện là Mỹ Lộc, Tây Chân, Giao Thủy và Thận Uy. Bốn trong số chín huyện thuộc phủ Kiến Bình thuộc về đất Nam Định là Ý Yên, An Bản, Vọng Doanh và Đại Loan. Cả hai phủ thuộc tỉnh Nam Định đều bị nhà Minh đổi tên. Kiến Hưng đổi thành Kiến Bình với ý nghĩa xây dựng, kiến lập sự yên ổn, vững chắc, Thiên Trường đổi thành Phụng Hóa hàm ý tuân theo sự giáo hóa, cải hóa của nhà Minh.
Thời Lê
Đời Lê, thuộc xứ Sơn Nam, đến niên hiệu Cảnh Hưng thứ 2 năm 1741, vùng đất này thuộc lộ Sơn Nam Hạ.
Nhà nước thời Lê sơ rất quan tâm đến việc nông trang nói chung, công cuộc khai hoang mở rộng diện tích canh tác nói riêng bằng hàng loạt chính sách, nhất là dưới thời Hồng Đức. Cùng với hoạt động khẩn hoang tự nguyện của những người nông dân, chính quyền trung ương nhà Lê cũng đặc biệt chú trọng đến việc tổ chức khẩn hoang dưới hình thức đồn điền ở phía Nam khu vực sông Hồng, trong đó có Nam Định. Khó có thể thống kê, khảo sát, xác định được đầy đủ những đồn điền thời Lê sơ đã từng có ở Nam Định. Ngoài lý do thời gian đã quá lâu, còn có nhiều nguyên nhân chủ quan, khách quan khác. Cư dân đầu tiên của các đồn điền này trước hết và chủ yếu là các binh lính, tù binh, tội nhân. Họ ít và khó có điều kiện ghi chép để truyền lại cho đời sau về lịch sử khai hoang lập làng. Tuy nhiên căn cứ vào các nguồn tài liệu chính thống của nhà nước phong kiến như chính sử, điền bạ…có thể thấy vùng Nam Định tập trung khá nhiều đồn điền như:
Sở Vĩnh Hưng (thuộc vùng của tổng Cổ Nông, Trực Ninh) Sở Đông Hải (nơi có các thôn Đắc Sở, Thượng Đồng, Hạ Đồng thuộc Trực Ninh) Sở Hoa Diệp (thuộc vùng Phượng Để, Cổ Lễ, Trực Ninh) Sở Vọng Doanh (nằm trong vùng các xã Yên Quang, Yên Bằng, Yên Khang thuộc Ý Yên)
Sự trù mật của các đồn điền ở ven cửa biển vùng Giao Thủy, bên đê sông Hồng, sông Đáy tự đã làm nổi bật lên vị trí và vai trò đặc biệt quan trọng của vùng đất phủ Thiên Trường với nhà nước thời Lê sơ, với quốc gia Đại Việt nửa sau thế kỷ XV. Nửa sau thế kỷ XV, trên vùng ven biển Nam Định chứng kiến một công trình kết tinh thành quả lao động to lớn của nhân dân Đại Việt. Đó là việc khởi công và hoàn thành đê Hồng Đức, một con đê ngăn nước mặn có quy mô lớn đầu tiên của vùng châu thổ. Với sự đầu tư, quan tâm của trung ương và địa phương như vậy, công cuộc đắp đê ở vùng biển Nam Định, Ninh Bình thời Lê sơ đã được tiến hành với tốc độ nhanh quy mô lớn. Trên địa bàn Nam Định qua những dấu tích còn lại thì thấy đê Hồng Đức kéo dài từ cửa Đại An, qua phần bắc Nghĩa Hưng, rồi Hải Hậu về đến Hội Khê. Nhiều đoạn gần trùng với con đường 56 hiện nay.
Cùng với sự phát triển nho học của cả nước, giáo dục nho học ở Nam Định thế kỷ XV có bước phá triển mới. Ngay sau khi kết thúc chiến tranh, vào năm 1428, nhà Lê đã cho mở các trường học ở phủ, lộ. Điều đáng chú ý là trong thời Lê sơ, sự phát triển của nho học ở Nam Định không chỉ diễn ra trên các vùng đất cổ như Ý Yên, Vụ Bản hay tại vùng xung quanh ấp thang mộc của nhà Trần như Lộc Vượng, mà còn ở cả địa bàn ven biển, nơi các làng mạc mới được hình thành. Trong vòng 100 năm của thời Lê sơ, Nam Định có đến 22 tiến sĩ, đại bộ phận số đại khoa này đều đỗ vào nửa sau thế kỷ XV, cho nên có thể nói Nho học ở Nam Định đã thực sự có bước phát triển mới từ sau sự kiện Lương Thế Vinh đỗ trạng nguyên (1463). Ngoài con số các trạng nguyên tiến sĩ kể trên, biểu hiện quan trọng của thành tựu giáo dục nho học vùng Nam Định, điều đáng nói ở chỗ không ít vị đại khoa đã trở thành những nhân vật tiêu biểu cho trí tuệ, tài năng Đại Việt thế kỷ XV nói riêng, lịch sử dân tộc nói chung.
Thời Nguyễn
Dưới triều Nguyễn, năm 1822 (Minh Mạng thứ 3) đổi tên trấn Sơn Nam Hạ thành trấn Nam Định[2]. Đến năm Minh Mạng 13 (1832) đổi trấn Nam Định thành tỉnh Nam Định (tỉnh Nam Định được thành lập), với 4 phủ, 18 huyện, bao gồm phần đất tỉnh Thái Bình hiện nay. Năm 1890, Thái Bình tách ra thành tỉnh riêng. Nam Định còn lại 2 phủ và 9 huyện.
Thời kỳ độc lập (1945-nay)
Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, các đơn vị hành chính trong tỉnh luôn có sự thay đổi.
Năm 1953, 7 xã ở phía Bắc sông Đào thuộc huyện Nghĩa Hưng được cắt nhập vào huyện Ý Yên. Đồng thời, 3 huyện: Mỹ Lộc, Vụ Bản, Ý Yên của tỉnh Nam Định nhập vào tỉnh Hà Nam.
Đến tháng 4 năm 1956, 3 huyện này lại được cắt trả cho Nam Định.
Tháng 5 năm 1965, tỉnh Nam Định được sát nhập với tỉnh Hà Nam thành tỉnh Nam Hà.
Ngày 13 tháng 6 năm 1967, 2 huyện Giao Thủy và Xuân Trường hợp thành huyện Xuân Thủy; huyện Mỹ Lộc nhập vào thành phố Nam Định[3].
Ngày 26 tháng 3 năm 1968, 7 xã phía Nam sông Ninh Cơ thuộc huyện Trực Ninh nhập với huyện Hải Hậu, 2 huyện Trực Ninh và Nam Trực nhập thành huyện Nam Ninh[4].
Năm 1975, Nam Hà hợp nhất với tỉnh Ninh Bình thành tỉnh Hà Nam Ninh.
Đến ngày 12 tháng 8 năm 1991, lại chia tách thành 2 tỉnh Nam Hà và Ninh Bình[5].
Ngày 6 tháng 11 năm 1996, tách tỉnh Nam Hà để tái lập 2 tỉnh Nam Định và Hà Nam[6]. Khi tách ra, tỉnh Nam Định có 7 đơn vị hành chính gồm thành phố Nam Định và 6 huyện: Hải Hậu, Nam Ninh, Nghĩa Hưng, Vụ Bản, Xuân Thủy, Ý Yên.
Sau đó, trong nội bộ tỉnh Nam Định, các huyện hợp nhất trước đây lại chia tách và tái lập như cũ, đó là: Xuân Trường, Trực Ninh, Giao Thủy, Nam Trực và tái lập huyện Mỹ Lộc (gồm 10 xã)[7].
Như vậy đến nay, tỉnh Nam Định có 11 đơn vị hành chính, bao gồm: 1 thành phố và 10huyện.
Dân số
Theo điều tra dân số 01/04/2014 Nam Định có 1,805,771 người với mật độ dân số 1,196 người/km².
Kinh tế
GDP Nam Định 6 tháng đầu năm 2013 ước tăng trưởng 10,2% ước đạt 15,615 tỷ đồng.Cũng theo báo cáo, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) 6 tháng ước tăng 13% so với cùng kỳ năm 2012. Giá trị sản xuất công nghiệp (giá so sánh 2010) ước đạt 17,198 tỷ đồng, tăng 20,7% so cùng kỳ và đạt 40,2% kế hoạch. Có 24/30 sản phẩm chủ yếu có mức tăng trưởng cao hơn so cùng kỳ như nước uống, quần áo may sẵn...
Tổng mức bán lẻ hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng xã hội ước đạt 9,670 tỷ đồng, tăng 14,5% so cùng kỳ.
Giá trị hàng xuất khẩu trên địa bàn ước đạt 154,3 triệu USD, tăng 16,5% so cùng kỳ và đạt 38,6% kế hoạch năm. Giá trị hàng hoá nhập khẩu ước đạt 100,7 triệu USD, tăng 13,3% so cùng kỳ.
Trong 6 tháng đầu năm có 155 doanh nghiệp thành lập mới, với tổng số vốn đăng ký 560,39 tỷ đồng, đồng thời có 247 doanh nghiệp ngừng hoạt động, bỏ địa chỉ kinh doanh, giải thể. Trong khi đó, cùng kỳ năm 2012 có 202 doanh nghiệp thành lập mới và có 302 doanh nghiệp ngừng hoạt động, bỏ địa chỉ kinh doanh, giải thể.
Thu nhập bình quân đầu người năm 2015 là 42 triệu đồng. Thu ngân sách trên địa bàn gần 3000 tỷ đồng.
Các khu công nghiệp trong tỉnh Nam Định:
Khu công nghiệp Hòa Xá: thuộc thành phố Nam Định. Tổng diện tích: 326,8 ha. Tổng mức đầu tư dự kiến: 347 tỷ đồng, Mục tiêu xúc tiến thu hút đầu tư lấp đầy với 86 dự án. (Đã lấp gần đầy diện tích)
Cánh đồng lúa tại Nam Định
Khu công nghiệp Mỹ Trung: thuộc huyện Mỹ Lộc và phường Lộc Hạ, ở phía thành phố Nam Định, giáp Quốc lộ 10, khu đất quy hoạch có diện tích 150 ha, có thể phát triển lên 190 ha. Tổng mức đầu tư khoảng 300 - 350 tỷ đồng.
Khu Công nghiệp Bảo Minh: Thuộc địa bàn huyện Vụ Bản. Phía Bắc và phía Đông giáp xã Kim Thái, phía Tây giáp xã Liên Bảo, phía Nam giáp đường Quốc lộ 10, cách thành phố Nam Định 10 km, cách Thị trấn Gôi - Vụ Bản 5 km. Khu Công nghiệp Bảo Minh nằm ven trục đường quốc lộ 10 cạnh đường sắt Bắc Nam và Đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình nên giao thông từ khu công nghiệp đến các nơi khác như Hà Nội, cảng Hải Phòng có nhiều thuận lợi. Diện tích 200 ha đang quy hoạch chi tiết. Tổng mức đầu tư khoảng 300 - 400 tỷ đồng.
Khu công nghiệp Hồng Tiến: Thuộc địa bàn 2 xã Yên Hồng và Yên Tiến, huyện ý Yên, cách Thành phố Nam Định khoảng 25 km, cách thành phố Ninh Bình khoảng 6 km, nằm gần cảng Ninh Phúc, cạnh tuyến đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, và có tuyến đường sắt Bắc Nam. KCN Hồng Tiến có thể mở rộng với quy mô khoảng 250ha. Khu công nghiệp đã được Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đăng ký đầu tư kinh doanh hạ tầng.
Khu kinh tế Ninh Cơ: Do Tập đoàn Công nghiệp tàu thuỷ VINASHIN đề xuất, vị trí tại cửa sông Ninh Cơ, diện tích khoảng 500 ha, bao gồm: cảng biển; công nghiệp đóng tàu; công nghiệp cơ khí, chế biến; dịch vụ vận tải; dịch vụ du lịch và các loại hình sảng xuất kinh doanh dịch vụ đa dạng 2 bên cửa sông Ninh Cơ thuộc huyện Hải Hậu và Nghĩa Hưng.
Khu công nghiệp dệt may Rạng Đông, Chủ đầu tư KCN là Công ty cổ phần Vinatex Rạng Đông cho biết, giữa năm nay sẽ động thổ dự án dệt có quy mô giai đoạn một là 300 ha. Khi hoàn thành dự án thì KCN có diện tích hơn 600 ha, thu hút khoảng 500 doanh nghiệp và 150.000 lao động. Hiện nay, một số nhà đầu tư nước ngoài đã cam kết và đăng ký đầu tư xây dựng nhà máy tại KCN này, trong đó, đáng chú ý là một nhà đầu tư Australia đăng ký xây dựng nhà máy sản xuất len theo công nghệ hiện đại nhất hiện nay. Chủ đầu tư cho biết, dự án khi hoàn thành giai đoạn 1 sẽ tạo việc làm cho hàng vạn lao động của địa phương và các tỉnh, thành phố khác, góp phần cung cấp 1 tỉ mét vải/năm cho ngành may mặc của Việt Nam
Các cụm công nghiệp khác: Đã xây dựng 17 cụm công nghiệp huyện và thành phố với tổng diện tích 270 ha, thu hút được 352 doanh nghiệp và các hộ vào đầu tư sản xuất với tổng vốn đầu tư đăng ký 1,075 tỷ đồng và thu hút được hơn 9,000 lao động
Văn hóa - xã hội
Truyền thống Giáo dục
Nam Định là một tỉnh có bề dày văn hóa và truyền thống hiếu học của cả nước. Sở Giáo dục cũng như Đội tuyển thi học sinh giỏi Quốc gia nhiều năm xếp thứ nhất toàn quốc. Ngoài ra còn có nhiều học sinh đạt giải trong các kì thi OLYMPIC quốc tế, khẳng định truyền thống hiếu học của mảnh đất thành Nam.
Trường Trung học phổ thông chuyên Lê Hồng Phong (tức Trường Thành Chung Nam Định xưa) là một trong những ngôi trường Chuyên nổi tiếng hàng đầu của cả nước với bề dày thành tích đáng nể gần 100 năm xây dựng và phát triển. Trường cũng thường được gọi là "trường Lê", để phân biệt với trường cùng tên ở Tp HCM. Ngoài ra, còn có một số ngôi trường khác cũng khá nổi bật là các trường THPT Giao ThủyA, (trường Trung học phổ thông Chuẩn quốc gia năm 2003), trường Trung học phổ thông Xuân trường A, Trung học phổ thông Trần Hưng Đạo (trường Trung học phổ thông Chuẩn quốc gia năm 2009), Nguyễn Khuyến (Trường trung học phổ thông đạt chuẩn quốc gia), Hải Hậu A (trường chuẩn quốc gia năm 2003), Trung học cơ sở Tống Văn Trân (trường chuẩn quốc gia năm 2012), Trung học phổ thông Lý Tự Trọng, Trung học cơ sở Trần Đăng Ninh, Tiểu học Phạm Hồng Thái, Trung học cơ sở Nguyễn Hiền, Trung học phổ thông Nghĩa Hưng A, Trung học phổ thông Mỹ Tho - Ý Yên. Ngoài ra trong tốp 200 trường có kết quả cao nhất cả nước thì Nam Định có tới 17 trường, cứ trung bình mỗi trung tâm cấp huyện hay thành phố có 2 trường nằm trong tốp các trường dẫn đầu cả nước chiếm tỷ lệ xấp xỉ 50% các trường toàn tỉnh. Trong Top 100 trường Trung học phổ thông tốt nhất Việt Nam năm 2009, Nam Định có tới 7 trường.
Nam Định có trường Đại học Điều Dưỡng được thành lập năm 2005 là trường Đại học Điều Dưỡng đầu tiên trên cả nước (Đường Hàn Thuyên-TP Nam Định); ngoài ra còn có các trường ĐH khác như trường Đại học Sư phạm kỹ thuật Nam Định; trường Đại học Dân Lập Lương Thế Vinh; trường Đại học Kinh tế kỹ thuật công nghiệp; trường Cao đẳng Sư phạm Nam Định và 12 trường cao đẳng khác...
Thành tích giáo dục Nam Định năm học 2014 - 2015:
1 HCV Olympic Vật Lý Quốc tế,1 HCB Olympic Vật Lý châu Á (Đinh Thị Hương Thảo)[8][9],1 HCĐ Olympic Sinh học quốc tế (Phạm Minh Đức)[10]
1 thủ khoa Khối B toàn quốc năm 2015 (Nguyễn Hoàng Hải)[11]
Thành tích giáo dục Nam Định năm học 2015 - 2016:
1 HCV Olympic Vật Lý Quốc tế, 1 HCB Olympic Vật Lý châu Á (Đinh Thị Hương Thảo), 1 HCB Olympic Hóa học Quốc tế (Nguyễn Thành Trung) [12]
1 HCĐ Olympic Toán học Quốc tế (Vũ Đức Tài)[13], 1 HCĐ Olympic Vật Lý Quốc tế (Phạm Ngọc Nam), 2 HCĐ Olympic Vật Lý châu Á (Phạm Ngọc Nam, Nguyễn Văn Quân), 1 Bằng khen Olympic Vật lý châu Á (Đỗ Thuỳ Trang)[14]
1 thủ khoa Khối A1 toàn quốc năm 2016 (Trần Trung Dũng)[15]
Thể dục - Thể thao
Nam Định có nhiều trung tâm thể thao lớn là Sân vận động Thiên Trường (tên cũ là Sân vận động chùa Cuối), Nhà thi đấu Trần Quốc Toản, các trận bóng đá và bóng chuyền được tổ chức tại đây. Hai trung tâm này nằm trên đường Hùng Vương, Hàn Thuyên, Trường Chinh của thành phố Nam Định.
Năm 2014, tỉnh Nam Định đã khánh thành và đưa vào sử dụng Cung thể thao tỉnh Nam Định gồm nhà thi đấu đa năng 4000 chỗ ngồi và bể bơi có mái che đạt chuẩn quốc tế để phục vụ Đại hội thể dục thể thao toàn quốc lần thứ VII do Nam Định đăng cai làm chủ nhà. Ngoài ra còn có rất nhiều sân thể thao mini phục vụ phong trào thể thao quần chúng với các môn thể thao phổ biến là cầu lông, bóng đá, bóng chuyền.
Bóng đá Nam Định đã một lần đoạt chức vô địch Đông Dương Đội Cotonkin năm 1941 1945,vô đich quốc gia năm 1985, lúc đó mang tên đội bóng Công nghiệp Hà Nam Ninh, với danh thủ Nguyễn Văn Dũng[1]. Năm 2001, đội Nam Định về nhì giải vô địch quốc gia. Năm 2007, đội bóng đá Nam Định với tên gọi Đạm Phú Mỹ Nam Định đoạt Cúp Quốc gia lần đầu tiên.
Đội bóng Nam Định đăng quang ngôi Vô địch U21 QG năm 2011
Văn hóa truyền thống [16][sửa | sửa mã nguồn]
Gánh hát Tuồng Nam Định, 1924
Chợ Viềng ở huyện Vụ Bản mỗi năm có một phiên vào ngày 8 tháng giêng Tết Âm lịch hằng năm. Chợ Viềng Nam Giang (Thị trấn Nam Giang, Nam Trực) vào ngày 7 tháng giêng (ÂL) hằng năm.
Sơn mài Cát Đằng (xã Yên Tiến, huyện Ý Yên).
Lễ khai ấn Đền Trần vào đêm ngày 14 tháng giêng (ÂL).
Nhà hát Chèo Nam Định là một trung tâm văn hóa lớn của tỉnh, nằm trên đường Nguyễn Du, cạnh nhà văn hóa 3/2 thành phố Nam Định.
Nhà văn hóa 3/2 là nơi tổ chức những sự kiện văn hóa lớn của cả tỉnh cạnh Quảng trường Vị Xuyên.
Di tích lịch sử
Tượng đài Trần Quốc Tuấn tại Quảng trường 3/2
Hành cung Thiên Trường
Đền Trần là khu đền thờ các vị vua đời Trần nằm trên địa phận phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định. Nơi đây vào đúng giờ Tý rằm tháng Giêng âm lịch có lễ Khai Ấn. Tương truyền các vua Trần nghỉ tết âm lịch hàng năm đến rằm tháng Giêng thì Khai Ấn trở lại quốc sự. Lễ Khai Ấn hàng năm rất nhiều khách các tỉnh về Nam Định dự và xin lộc vua Trần.
Đền An Lá (còn gọi là đình Cả), nằm trên mảnh đất rộng hơn 3000 m2, xung quanh là cánh đồng thuộc thôn An Lá, xã Nghĩa An, huyện Nam Trực, cách trung tâm thành phố Nam Định gần 4 km theo tỉnh lộ 490C (quốc lộ 55 cũ). Đền thờ ông Nguyễn Tấn, một danh tướng thời Đinh. Lễ hội hàng năm tổ chức vào ngày 9-12/3 (ÂL) hàng năm. Lễ hội chính vào ngày 10-3 âm lịch.
Phủ Dầy thờ Thánh mẫu Liễu Hạnh.
Đền Bảo Lộc thờ Trần Hưng Đạo và An sinh vương Trần Liễu
Chùa Keo Hành Thiện: Cách Hà Nội 108 km về phía nam, thẳng cầu Đò Quan 18 km, đến Làng Hành Thiện, Xã Xuân Hồng, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định. Ở đây có một di tích lịch sử được xếp hạng của Bộ văn hóa là Chùa Keo (Hành Thiện) – "Thần Quang Tự" được xây dựng năm 1062 vào thờ nhà Lý. Ngoài ra còn có khu nhà ở của bác Trường Chinh.
Chùa Cổ Lễ nơi thiền sư Nguyễn Minh Không trụ trì (cùng với các thiền sư Từ Đạo Hạnh và Giác Hải là Nam thiền tam tổ).
Phủ Quảng Cung (Phủ Nấp) thờ Thánh mẫu Liễu Hạnh, giáng sinh lần thứ nhất ở xã Yên Đồng, Ý Yên.
Di tích thờ 12 sứ quân có rất nhiều ở Nam Định cùng với các tướng nhà Đinh. Trong số các vị được thờ có rất nhiều vị đến đây từ các vùng đất khác nhau. Những dấu tích cho thấy ở đây chính là vùng chịu sự ảnh hưởng và địa bàn gây dựng lực lượng của nhiều sứ quân hay các vị "hùng trưởng" khác như Phạm Bạch Hổ, Kiều Công Hãn, Lã Đường, Ngô Nhật Khánh, Nguyễn Khoan, Trần Lãm...dần dần trở thành nơi hội tụ và đối đầu quyết liệt của hào kiệt bốn phương.[17]
Quần thể di tích thờ Vua Đinh ở Nam Định gồm Đền Vua Đinh (Yên Thắng), đền Thượng, đình Thượng Đồng, đình Cát Đằng ở Yên Tiến, Ý Yên và đền Vua Đinh ở làng việt cổ Bách Cốc, Vụ Bản.
Tháp chuông chùa Phổ Minh ngày trước có vạc Phổ Minh là một trong An Nam tứ đại khí, chùa Vọng Cung.
Phố cổ Thành Nam
Thành Nam Định
Cột cờ Nam Định
Mộ Tam Nguyên Yên Đổ Nguyễn Khuyến, tại núi Phương Nhi, xã Yên Lợi phía bắc huyện Ý Yên.
Mộ nhà thơ Tú Xương, tại Công viên Vị Xuyên, thành phố Nam Định.
Ở tỉnh Nam Định có nhiều di tích tín ngưỡng thờ quốc sư Minh Không thời Lý như: chùa Cổ Lễ (Trực Ninh), chùa Xuân Trung (Xuân Trường). Ở Ý Yên, Thánh tổ nghề đúc đồng Nguyễn Minh Không được thờ ở đình Cổ Hương xã Yên Phương; đình Phúc Thọ xã Yên Thành và đền Tống Xá xã Yên Xá. Ông còn được phối thờ cùng Lý Thần Tông và Giác Hải tại chùa Nghĩa Xá ở xã Xuân Ninh Xuân Trường. Lễ hội chợ Viềng hàng năm gắn liền với việc thờ ông Nguyễn Minh Không, ông tổ đúc đồng, nên trước đình ông Khổng, người dân thường bày bán đồ đồng, đồ sắt.
Làng Tức Mặc, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định xưa là phủ Thiên Trường là quê hương của các vua nhà Trần, một trong những triều đại lừng danh nhất trong lịch sử Việt Nam với chiến tích 3 lần chiến thắng Nguyên Mông.
Đặc sản ẩm thực
Nam Định có nhiều đặc sản nổi tiếng như: Gạo tám xoan, Hải Hậu và Chuối ngự là hai vật phẩm dùng để tiến vua thời phong kiến. Gỏi nhệch, gỏi sứa, cá nướng thơm Hải Hậu. Làng giò truyền thống với đa dạng các loại giò lạc, giò xào, giò mỡ, mộc, chả quận, chả đĩa thuộc ''Hùng Uyển- Thị Trấn Cồn- Hải Hậu''. Ngoài ra còn có gạo nếp cái hoa vàng Hải Hậu. Thịt cầy, tiểu hổ Nam Trực, Hải Hậu, Giao Thủy, Nghĩa Hưng Phở bò Nam Định, Bánh gai Bà Thi - TP Nam Định, Bánh chưng Bà Thìn - Hải Hậu, kẹo dồi (được cho là xuất phát từ ngôi làng trong tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố), Bánh đậu xanh Hanh Tụ, Bánh nhãn - Hải Hậu, Kẹo Sìu Châu (Là kẹo lạc Nam Định. Nguyên lò nấu kẹo nổi tiếng đầu tiên nằm gần một hội quán của người Triều Châu, nên có tên dân gian là kẹo Sìu Châu); Bún chả Thành Nam, Nem nắm Giao Thủy, Nem Chạo Giao Xuân - Giao Thủy, gỏi
Nem chạo Giao Xuân - Giao Thủy, nem tung Hải Hậu. Các đặc sản biển Hải Hậu, Giao Thủy là món ăn nổi tiếng toàn quốc nhất là khu vực phía nam, không những thế du khách thế giới cũng rất ưa thích. Với các món ăn trên người Nam Định thường dùng với Rượu Bỉnh Ri - Giao Thịnh nổi tiếng xưa nay được lên men từ loại gạo nếp thơm ngon của huyện Giao Thủy.
Tỉnh/thành kết nghĩa
Oudomxay, Lào
Mỹ Tho: vốn là tên một tỉnh cũ ở miền Tây Nam Bộ (Đồng bằng sông Cửu Long) và thuộc Khu 8 (còn gọi là Khu Trung Nam bộ) trong hai cuộc kháng chiến chống ngoại xâm. Trong giai đoạn 1967-1968, lần lượt địa bàn tỉnh Mỹ Tho được chia ra thành ba đơn vị hành chính cấp tỉnh, cùng tồn tại độc lập, ngang hàng nhau là tỉnh Mỹ Tho, tỉnh Gò Công và thành phố Mỹ Tho. Trong đó, thành phố Mỹ Tho giữ vai trò là trung tâm chỉ đạo của toàn Khu 8 lúc bấy giờ. Tháng 2 năm 1976, ba đơn vị hành chính cấp tỉnh ngang bằng nhau này được hợp nhất thành một tỉnh có tên gọi mới là tỉnh Tiền Giang cho đến ngày nay. Từ đó, Mỹ Tho chỉ còn là tên gọi của thành phố tỉnh lỵ trực thuộc tỉnh này: thành phố Mỹ Tho. Tháng 8 năm 1968, tại huyện Ý Yên thuộc tỉnh Nam Định ngày nay đã có một trường học mới được thành lập, lấy tên là Trường Cấp III Mỹ Tho và ngày nay là trường Trung học phổ thông Mỹ Tho - một mái trường mang tên của một tỉnh miền Nam kết nghĩa với tỉnh Nam Định. Hiện tại, thành phố Nam Định có chợ lớn thứ hai trong thành phố có tên gọi là chợ Mỹ Tho. Đầu năm 2014, tuyến đường D3 trong Khu đô thị mới Thống Nhất ở thành phố Nam Định cũng được đặt tên là đường Mỹ Tho. Tháng 8 năm 2013, chính quyền thành phố Mỹ Tho cũng ra quyết định thành lập trường Trung học cơ sở Nam Định.
Xem thêm
Danh sách các dân tộc Nam Định theo số dân
Xe buýt nội tỉnh Nam Định
Di tích lịch sử thời Đinh:
Quần thể di tích thờ Vua Đinh ở Nam Định
Di tích thờ tướng nhà Đinh và 12 sứ quân: đền An Lá, đền Gin, đền Mây, đình Bườn, đền Hát, đình Xám,...
Di tích lịch sử thời Lý:
Chùa Keo Hành Thiện
Chùa Cổ Lễ
Di tích lịch sử thời Trần:
Hành cung Thiên Trường
Đền Trần (Nam Định)
Chùa Phổ Minh
Di tích lịch sử thời Nguyễn:
Thành Nam Định
Cột cờ Nam Định
Di sản văn hóa khác:
Đền thờ Trạng nguyên Nguyễn Hiền
Phủ Dầy
Phủ Quảng Cung
Chợ Viềng
Phố cổ Thành Nam
Xôi xíu và phở bò áp chảo nổi tiếng ở Nam Định
Bát xôi trắng dẻo điểm xuyết những miếng xá xíu, lạp xưởng và nước sốt lạ vị hay phở bò áp chảo là những món ăn nổi tiếng bạn nên thử khi đến thành Nam.
Bánh xíu páo - món ngon gốc Hoa ở Nam Định / Xôi cá rô, món ngon của đất Thành Nam
Ghé thăm Nam Định, bạn hãy làm ấm bụng bằng những món ăn có giá từ 15.000 - 30.000 đồng.
Xôi xíu
Du khách đến Nam Định thường thích thú với món xôi xíu bởi nghe tên đã thấy là lạ và mùi vị cũng rất đặc trưng.
Xôi xíu gồm xôi trắng được đồ từ loại gạo nếp dẻo thơm nên hạt rất mềm, óng ả. Xôi được ăn cùng với thịt xá xíu, lạp xưởng và không thể thiếu thứ nước sốt thơm, đậm đà có vị cay nồng của hạt tiêu.
Xôi xíu ở Nam Định có giá khoảng 15.000 đồng/bát. Ảnh: emdep
Một bát xôi được dọn ra vẫn còn nghi ngút khói, lẫn trong màu trắng tinh của những hạt nếp dẻo là miếng lạp xưởng hồng hồng, vài lát thịt xá xíu nạc và mềm. Bạn chỉ cần trộn đều bát xôi, cảm nhận vị thơm thơm của nếp, vị ngọt của thịt lợn được hầm mềm như tan chảy trong miệng.
Một bát xôi vào buổi sáng hay buổi tối lang thang thành Nam là đủ làm bạn ấm bụng, giá 15.000 đồng một bát. Bạn có thể tìm ăn ở một số quán trên phố Hàng Sắt, Hoàng Văn Thụ...
Phở bò áp chảo
Nhắc đến Nam Định, nhiều du khách nhớ đến món phở bò gia truyền ngon nổi tiếng. Món ăn này đã theo chân những người con thành Nam đến mọi miền đất nước, nhưng chỉ khi về mảnh đất sản sinh ra món ăn này, bạn mới cảm nhận được những nét riêng mà không thể nhầm lẫn.
Nếu bạn để ý một chút sẽ thấy sợi bánh phở ở Nam Định nhỏ và mềm mượt hơn. Những miếng thịt bò được thái mỏng, trước khi cho vào bát phở được xào thơm phức, đậm đà. Điều đặc biệt làm nên sự khác lạ của bát phở chính là bí quyết pha chế nước dùng với vị ngọt, đậm đà.
Phở bò đã theo chân người dân Nam Định đi khắp mọi miền đất nước và trở nên nổi tiếng. Ảnh: vtv
Nhiều người đến Nam Định cũng tìm ăn cho bằng được món phở bò áp chảo cụ Tặng bởi cách nấu rất riêng. Thịt bò được xào cùng với rau cải và cà chua cùng chút gia vị trước khi cho vào phát bở, khiến bạn cảm nhận vị rất lạ.
Du khách có thể thưởng thức món phở ở phố Hai Bà Trưng, đường Điện Biên, phở bò áp chảo cụ Tặng phố Hàng Tiện với giá 25.000 - 30.000 đồng.
Chàng trai 'ăn xin' chinh phục cô gái Nam Định xinh xắn
Lê xe lăn khắp các phố ở Nam Định xin tiền giúp đỡ người nghèo, chàng thủ lĩnh Tân 'Lỳ' may mắn tìm được một nửa cuộc đời mình.
Chuyện tình nàng béo cõng chồng nhẹ như không
Sinh ra vốn lành lặn và khỏe mạnh nhưng khi bước sang tuổi 20, số phận đã thử thách Nguyễn Minh Tân (sinh năm 1988) bằng căn bệnh Wilson quái ác , khiến toàn thân co rút, không nói năng, không đi lại được. Trong hơn 3 tháng, chàng trai đai đen nhị đẳng Taekwondo đã hoàn toàn bị đánh gục trong đau đớn, tuyệt vọng.
Tân nằm liệt giường, mọi việc đều do mẹ chăm lo. 2 năm đầu bị bệnh, bao lần anh muốn tìm đến cái chết để giải phóng bản thân, giải thoát cho gia đình. Nhưng rồi Tân lại tự gắng gượng, tự nhấc đầu, tự bò, lết đi như một đứa trẻ. Hai chiếc nạng ở nhà đã bao lần nhuốm máu của anh.
Một ngày tháng 9/2012, Tân tìm đến Trung tâm cứu trợ trẻ em tàn tật thành phố Nam Định. Nhìn thấy những em nhỏ có hoàn cảnh giống mình, cảm được tình yêu thương của những nhân viên ở đây, anh đã có một quyết định bất ngờ. Ngay hôm sau, Tân bắt đầu đi xe lăn, đến khắp các con phố, ngõ ngách ở Nam Định để xin tiền giúp những trẻ em ở trung tâm. Sinh ra trong một gia đình khá giả, Tân từng chỉ biết ăn chơi, cày game, nhưng chuỗi ngày bạo bệnh đã biến Tân thành một con người khác, biết yêu thương và chia sẻ với mọi người hơn trước.
Hơn 4 năm cần mẫn như thế, những đồng tiền xin được sau một ngày dài, Tân gom góp lại mua cho các em hộp sữa, bim bim, còn lại đưa cho các mẹ tại trung tâm, hay giúp những người có hoàn cảnh khó khăn.
Hình ảnh "thủ lĩnh Tân Lỳ" ăn xin giúp người nghèo trở nên quen thuộc với người dân Nam Định vài năm nay.
Câu chuyện về việc làm xúc động của chàng trai có biệt danh Tân "Lỳ" từng lấy bao nước mắt của khán giả trong chương trình "Điều ước thứ 7". Đã hơn 2 năm kể từ ngày chương trình phát sóng, anh vẫn miệt mài làm từ thiện. Nhưng giờ đây bên cạnh Tân đã có một người đồng hành, đó là Giang, cô bạn gái từng học cùng trường cấp 3, vợ sắp cưới của anh.
Giang gặp Tân vào một buổi trưa tháng 3/2015, trước đó cô chỉ biết đến hoàn cảnh của Tân qua tivi. Bỏ 50.000 đồng vào chiếc rổ của cậu bạn đồng khóa ngồi xe lăn, Giang mỉm cười, bắt tay, hỏi han vài câu như những người khác. Lần thứ hai cũng diễn ra tương tự như vậy khoảng 3 tháng sau đó.
"Lần thứ ba, mùng 3 Tết năm nay, tôi gặp lại Tân ở một ngã tư đường. Dự định vẫn là bỏ vào chiếc rổ xanh 50.000 đồng, bắt tay, cười, rồi đi, nhưng mọi thứ diễn ra khác hẳn. Khi 2 đứa bắt tay nhau, Tân đột nhiên run lên và cứng người lại. Tôi hỏi 'Cậu sao thế, đau ở đâu à?'. Tân vẫn cứng người như vậy, chỉ có cái đầu là lắc lắc. Một lúc sau mới buông tay tôi ra. Lý do Tân đưa ra là: 'Tớ truyền nghị lực sống cho cậu vì thấy cậu buồn quá", Giang nhớ lại cuộc gặp gỡ định mệnh của hai người.
Sau đó, Tân xin số điện thoại của Giang, rồi gửi cho cô một tin nhắn: "Năm nay tớ nhất định phải sống lại". Đọc được tin nhắn của Tân khi trong lòng cũng đang ngổn ngang bao suy nghĩ, Giang bỗng thấy đồng cảm với chàng trai ấy. Điều đó thúc đẩy cô hôm sau tìm đến nhà Tân để trò chuyện, và tìm hiểu về cậu bạn này nhiều hơn.
Tân "Lỳ" hạnh phúc bên bạn gái giàu nghị lực.
Sau lần gặp đó, họ liên lạc thường xuyên... Họ trò chuyện như những người bạn bình thường, kể cho nhau về cuộc sống cá nhân. Giang tâm sự với Tân về biến cố đời mình, về việc đang làm mẹ đơn thân của một bé gái gần 6 tuổi sau khi đặt lòng tin nhầm vào một kẻ sở khanh.
Hồi đó, Giang mang bầu khi đang là sinh viên năm 3 Khoa Kinh tế - ĐHQG TP HCM. Bỏ lại cả tương lai tươi sáng phía trước, bỏ qua nỗi đau bị lừa dối, Giang vẫn quyết tâm sinh và nuôi con vì "không muốn mất đi một thiên thần". Khi con hơn một tuổi, Giang lại tiếp tục ôn thi, đỗ Đại học Lao động và Xã hội. Học xong, Giang về quê làm việc tại một cơ quan nhà nước.
Sai lầm tuổi trẻ từng khiến Giang đau đớn, buồn bã suốt một thời gian dài. Đó là lý do tại sao cả 3 lần gặp, Tân đều cảm nhận được nỗi đau của cô và từng bắt tay thật lâu vì muốn truyền nghị lực sống cho cô. Còn những mẩu chuyện Tân kể cho Giang nghe chỉ đơn giản là hôm nay đi xin tiền ra sao, được tổng cộng bao nhiêu tiền, rồi mua gì cho các em, dự định về những việc làm từ thiện sắp tới... Những câu chuyện tưởng như chẳng hề liên quan đó lại kết nối hai người với nhau, để rồi họ yêu nhau lúc nào không biết.
"Tôi biết việc di chuyển của anh ấy khó khăn, nhưng anh vẫn cố lăn vào cửa hàng mua chocolate cho tôi, còn mua nhiều đồ lưu niệm cho tôi nữa. Anh ấy nói yêu tôi trước, còn tôi thấy mình may mắn khi được anh yêu. Chính anh là người đã giúp tôi thắp lên ngọn lửa niềm tin với đàn ông sau một lần bị phụ bạc. Tôi không nghĩ mình sẽ tìm được một ai đó tốt hơn anh ấy. Điều tốt đẹp nhất ẩn chứa bên trong vẻ ngoài xù xì nhất", Giang tâm sự.
Biết Giang yêu Tân, bố mẹ cô phản đối kịch liệt vì sợ con gái vất vả. Họ nghĩ Giang đã mắc sai lầm thời trẻ, giờ sợ cô lại có những quyết định vội vàng nên không đồng ý. Họ muốn cô có được hạnh phúc bên một người đàn ông khỏe mạnh, có thể làm chỗ dựa cho con gái sau một lần vấp ngã. Không biết bao lần Giang bị bố mẹ khuyên răn, từ ngọt nhạt đến nặng nề, rồi cả những lúc phải bỏ nhà ra đi, nhưng cô vẫn kiên quyết bảo vệ tình yêu của mình.
Giang và Tân hạnh phúc trong bộ ảnh cưới.
"Khi yêu Giang tôi được là chính mình, ngây ngô như một đứa trẻ. Tôi muốn làm mọi thứ để chăm sóc cô gái xinh xắn, giàu nghị lực ấy. Còn Giang yêu tôi thiệt thòi nhiều, bị nhiều người nói không hay. Mọi người đều nghĩ với cơ thể như thế này, tôi sẽ chẳng thể mang lại hạnh phúc cho ai, hoặc làm gánh nặng cho người thân. Nhưng thời gian trôi qua, nhất định mọi người sẽ phải thay đổi định kiến ấy về tôi. Tôi sẽ bù đắp cho Giang, mang lại cho cô ấy một cuộc sống hạnh phúc đích thực. Tôi sẽ làm bằng cả trái tim mình", Tân chia sẻ.
Thời gian này, các đầu khớp chân tay Tân mềm ra, việc đi lại khá khó khăn. Chàng trai 28 đang rất vất vả trong việc thích nghi với cơ thể của mình. Giang lại giúp anh đứng lên, ngồi xuống, bón cho anh từng thìa cơm, dán từng miếng cao khi trái gió trở trời. Giang đã nghỉ công việc nhà nước để cùng Tân chăm sóc cửa hàng bán balo, cặp sách tại nhà anh. Hai người mỗi ngày quấn quýt với nhau như hình với bóng.
Sau thời gian tìm hiểu và vượt qua nhiều khó khăn, Giang và Tân quyết định về sống chung một nhà. Đám cưới của họ sẽ tổ chức trong tháng 8 này. Đêm trước ngày chụp ảnh cưới, cả hai đều hồi hộp không ngủ được.
"Khi được khoác trên mình chiếc áo chú rể, ngồi ngắm nhìn cô dâu của mình trang điểm trước gương, tôi thấy mình thực sự đang sống đúng nghĩa. Trong lúc chụp ảnh, nhiều lúc tôi không kiềm chế được mà bật khóc. Từ khi mắc bệnh, tôi chưa bao giờ nghĩ đến khoảnh khắc này. Đây thực sự là giấc mơ có thật với tôi", Tân tâm sự.
Xôi cá rô, món ngon của đất Thành Nam
Hạt nếp dẻo mềm kết hợp với thịt cá rô đồng chắc nịch, phảng phất vị hành và nồng ấm của tiêu làm nên món xôi ngon nổi tiếng xa gần của đất Nam Định.
Đặc sản cá rô Đầm Sét xứ Thanh / 5 món ngon nổi tiếng ở Thành Nam
Không chỉ nổi tiếng là đất học, Nam Định còn nức tiếng gần xa bởi sở hữu những món ngon khó cưỡng. Một trong số đó là xôi cá rô - thứ quà sáng dân dã nhưng luôn khiến những người con xa quê khắc khoải nhớ về.
Xôi cá rô là sự kết hợp hài hòa của cá rô đồng và gạo nếp - những nguyên liệu sẵn có của vùng đất trù phú này. Theo kinh nghiệm dân gian, vào mùa mưa, cá rô đồng thịt ngon, khỏe mạnh và đầy bụng trứng, rất phù hợp để chế biến món xôi cá rô đặc sản. Lúc này, người dân thường ra đồng, tìm kênh rạch, ruộng, mương để bẫy bắt cá.
Làm món xôi cá rô không quá cầu kỳ, chỉ mất công và mất thời gian để tỉ mỉ với từng công đoạn đồ xôi, làm cá. Gạo nấu xôi thường phải là thứ gạo nếp cái hoa vàng ngon nức tiếng ở Nam Định. Người ta phải ngâm gạo nếp khoảng 3 tiếng trước khi đồ. Để xôi được dẻo, ngon và quyện mùi, người nấu phải đun hai lửa nhỏ và đều. Khi xôi chín, hạt xôi tròn mẩy lan toả mùi thơm ngậy, lúc này bí quyết để tăng độ bóng đẹp cho xôi là tưới một ít mỡ lên bề mặt và trộn đều.
Chế biến món ăn này mất thời gian nhất ở công đoạn làm cá. Kinh nghiệm của người dân địa phương là thường lấy dao đập vào đầu hoặc ném mạnh xuống đất để làm chết cá sau đó mới đánh vảy. Vảy cá rô đồng rất cứng, ráp nên khi làm phải chú ý đánh vảy rất kỹ. Con cá sau khi đánh vảy, làm sạch ruột được thả vào nước muối cho sạch nhớt, rồi cho vào nồi luộc chín tới.
Thưởng thức xôi cá rô ngay lúc nóng mới cảm nhận hết vị ngọt, dai thơm của thịt cá. Ảnh: Hoàng Gia
Cá chín vớt ra để nguội, gỡ lấy thịt cùng với trứng cá vàng ươm, rút hết xương sao cho thịt cá vẫn còn nguyên miếng không bị vỡ, nát. Sau đó, đem cá ướp với nước mắm, nước gừng, thêm chút hạt tiêu cho thơm. Đợi thịt cá ngấm gia vị rồi cho cá vào chảo mỡ nóng già để chiên vàng. Sau đó, vớt cá ra đổ đều lên mặt xôi, đảo đều cho cá và xôi quyện vào nhau.
Xôi cá rô dẻo, thơm mùi hành phi và có vị béo ngọt đậm đà của thịt cá rô đồng. Mùa đông rét mướt được thưởng thức bát xôi cá rô đồng vừa lành dạ, vừa no lâu lại bổ dưỡng thì không gì bằng.
Vị trí
Vĩ độ: 19°54′B - 20°40′B, Kinh độ: 105°55′Đ - 106°45′Đ. Nam Định tiếp giáp với tỉnh Thái Bình ở phía bắc, tỉnh Ninh Bình ở phía tây, tỉnh Hà Nam ở phía tây bắc, giáp biển (vịnh Bắc Bộ) ở phía đông.
Diện tích: 1.652,6 km².
Địa hình
Địa hình Nam Định có thể chia thành 3 vùng:
Vùng đồng bằng thấp trũng: gồm các huyện Vụ Bản, Ý Yên, Mỹ Lộc, Nam Trực, Trực Ninh, Xuân Trường. Đây là vùng có nhiều khả năng thâm canh phát triển nông nghiệp, công nghiệp dệt, công nghiệp chế biến, công nghiệp cơ khí và các ngành nghề truyền thống.
Vùng đồng bằng ven biển: gồm các huyện Giao Thủy, Hải Hậu và Nghĩa Hưng; có bờ biển dài 72 km, đất đai phì nhiêu, có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế tổng hợp ven biển.
Vùng trung tâm công nghiệp – dịch vụ thành phố Nam Định: có các ngành công nghiệp dệt may, công nghiệp cơ khí, công nghiệp chế biến, các ngành nghề truyền thống, các phố nghề… cùng với các ngành dịch vụ tổng hợp, dịch vụ chuyên ngành hình thành và phát triển từ lâu. Thành phố Nam Định là một trong những trung tâm công nghiệp dệt, công nghiệp nhẹ của cả nước và trung tâm thương mại - dịch vụ phía Nam của đồng bằng sông Hồng. TP Nam Định là đô thị lớn thứ ba trên toàn miền Bắc chỉ sau Hà Nội và Hải Phòng từ xưa đến nay.
Nam Định có bờ biển dài 72 km có điều kiện thuận lợi cho chăn nuôi và đánh bắt hải sản. Ở đây có khu bảo tồn thiên nhiên quốc gia Xuân Thủy (huyện Giao Thủy) và có 4 cửa sông lớn: cửa Ba Lạt sông Hồng, cửa Đáy sông Đáy, cửa Lạch Giang sông Ninh Cơ và cửa Hà Lạn sông Sò.
Khu dự trữ sinh quyển thế giới
Tỉnh Nam Định có 2 trong số 5 khu vực đa dạng sinh học được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới châu thổ sông Hồng, 2 khu vực còn lại thuộc Thái Bình và Ninh Bình.
Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng nằm trên địa bàn các xã ven biển thuộc 3 tỉnh Thái Bình, Nam Định và Ninh Bình đã được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới từ năm 2004 với những giá trị nổi bật toàn cầu về đa dạng sinh học và có ảnh hưởng lớn đến sự sống của nhân loại. Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng là một trong 8 khu dự trữ sinh quyển thế giới ở Việt Nam.
Tại Nam Định, phạm vi do UNESCO công nhận gồm 2 tiểu vùng nằm ở cửa Ba Lạt và cửa Đáy
Vườn quốc gia Xuân Thủy thuộc các xã Giao Thiện, Giao An, Giao Lạc, Giao Xuân của huyện Giao Thủy,
Rừng phòng hộ ven biển Nghĩa Hưng thuộc các xã: Nghĩa Thắng, Nghĩa Phúc, Nghĩa Hải, Nghĩa Lợi; thị trấn Rạng Đông, xã Nam Điền huyện Nghĩa Hưng.
Khí hậu
Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng ở 3 tỉnh Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình là khu dự trữ sinh quyển thế giới
Cũng như các tỉnh trong vùng đồng bằng Bắc Bộ, Nam Định mang khí hậu cận nhiệt đới ẩm ấm. Nhiệt độ trung bình trong năm từ 23 – 24 °C. Tháng lạnh nhất là các tháng 12 và 1, với nhiệt độ trung bình từ 16 – 17 °C. Tháng 7 nóng nhất, nhiệt độ khoảng trên 29 °C.
Lượng mưa trung bình trong năm từ 1,750 – 1,800 mm, chia làm 2 mùa rõ rệt: mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10, mùa ít mưa từ tháng 11 đến tháng 2 năm sau. Số giờ nắng trong năm: 1,650 – 1,700 giờ. Độ ẩm tương đối trung bình: 80 – 85%.
Mặt khác, do nằm trong vùng vịnh Bắc Bộ nên hàng năm Nam Định thường chịu ảnh hưởng của bão hoặc áp thấp nhiệt đới, bình quân từ 4 – 6 cơn/năm. Thuỷ triều tại vùng biển Nam Định thuộc loại nhật triều, biên độ triều trung bình từ 1,6 – 1,7 m; lớn nhất là 3,31 m và nhỏ nhất là 0,11 m.
Bản đồ hành chính tỉnh Nam Định
Hành chính
Bài chi tiết: Danh sách đơn vị hành chính cấp huyện của Nam Định
Tỉnh Nam Định gồm có 1 Thành phố và 09 huyện:
TP. Nam Định: 20 phường và 5 xã
Giao Thủy: 2 thị trấn và 20 xã
Hải Hậu: 3 thị trấn và 32 xã
Mỹ Lộc: 1 thị trấn và 10 xã
Nam Trực: 1 thị trấn và 19 xã
Nghĩa Hưng: 3 thị trấn và 22 xã
Trực Ninh: 2 thị trấn và 19 xã
Vụ Bản: 1 thị trấn và 17 xã
Xuân Trường: 1 thị trấn và 19 xã
Ý Yên: 1 thị trấn và 31 xã
Nam Định có 229 đơn vị hành chính cấp xã gồm 194 xã, 20 phường và 15 thị trấn
Lịch sử
Thời tiền sử
Trên đất Nam Định, dấu tích con người ở thời kỳ này còn lưu lại ở các dãy núi thuộc huyện Vụ Bản và huyện Ý Yên nằm về phía tây bắc của tỉnh. Tại đây đã tìm thấy những chiếc rìu đá có vai mài lưỡi, các hòn nghè, chày đá và bàn nghiền. Đó là những dấu tích của những cư dân thuộc thời kỳ đồ đá mới hoặc sơ kỳ đồ đồng đã từ vùng rừng núi tiến xuống khai phá vùng đồng bằng ven biển để sinh sống và dần dần tiến tới lập các làng xóm. Vào lúc cực thịnh của thời kỳ đồ đá, ở tỉnh Nam Định cũng như nhiều địa điểm khác trên đất nước, đã nở rộ những nền văn hoá nguyên thuỷ. Ngoài kinh tế hái lượm những sản phẩm sẵn có trong tự nhiên, người nguyên thuỷ trên đất Nam Định đã bắt đầu sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi gia súc, gia cầm.
Thời dựng nước
Nằm trong cương vực nước Văn Lang của các Vua Hùng trải dài từ miền trung du đến miền đồng bằng ven biển, vùng đất Nam Định khi ấy tương đương với đất các huyện Vụ Bản, Ý Yên, Mỹ Lộc, thành phố Nam Định và phần phía bắc của huyện Nam Trực hiện nay. Theo ngọc phả đền thờ Tam Bành ở thôn Bảo Ngũ, xã Quang Trung thì vào đời vua Hùng Vương, huyện Vụ Bản có tên là huyện Bình Chương thuộc bộ Lục Hải, là một trong 15 bộ của nước Văn Lang. Huyện Bình Chương lúc đó nằm sát biển. Tại đây có cửa biển Côi Sơn (Núi Gôi) mà dấu vết còn lại đến ngày nay là địa danh cồn Dâu, cồn Cói ở các vùng quanh chân núi.
Cùng với các nghề trồng lúa nước, trồng rau củ và hoa quả thì những ngành kinh tế khai thác vẫn giữ vai trò quan trọng. Tại di chỉ núi Hổ, trong các di vật tìm được có nhiều mũi tên bằng đá và xương động vật. Cách đó không xa tại hang Lồ (núi Lê) cũng tìm thấy khá nhiều các loại xương thú khác nhau. Săn bắn bổ sung nguồn thức ăn nhiều dinh dưỡng cho con người, đồng thời cung cấp da, xương, sừng cho một số nghề thủ công như chế tạo đồ trang sức, đồ dùng, vũ khí.
Năm 1963, tại núi Mai Độ (còn gọi là núi Hình Nhân) thuộc xã Yên Tân, huyện Ý Yên đã phát hiện một số hiện vật đồng có giá trị. Núi có 4 đỉnh, đỉnh cao nhất cao 52m. Đây là núi đá có lẫn đất, không có cây cao, trên mặt chỉ phủ một lớp cỏ mỏng. Sườn phía đông có một khoảng đất tương đối bằng phẳng, rộng độ 2 sào, nguyên trước có một kiến trúc tôn giáo không biết của đời nào vì đã bị phá hủy từ lâu. Cách chân núi về phía Tây 400m là thôn Mai Độ, phía Đông là thôn Mai Sơn, xung quanh núi là cánh đồng chiêm. Các hiện vật đồng được phát hiện gồm có dao, giáo và rìu.
Thời Bắc thuộc
Sau khi nước Nam Việt bị nhà Tây Hán đánh chiếm vào năm 111 TCN, đất nước bước vào một thời kỳ Bắc thuộc kéo dài hơn một nghìn năm. Nam Định lúc đó nằm trong quận Giao Chỉ. Do điều kiện thuận lợi cho nghề trồng lúa nước, vùng đất Nam Định trở thành một trung tâm nông nghiệp từ rất sớm.
Trên cơ sở một nền văn hoá bản địa vững chắc thể hiện bản lĩnh, cá tính, lối sống và truyền thống mà cốt lõi là ý thức độc lập, tự chủ và tinh thần yêu quê hương, đất nước, cư dân Nam Định cổ đã tiếp thu những yếu tố văn hoá mới, làm phong phú thêm văn hoá truyền thống. Tuy nhiên, nét bao trùm lên lịch sử thời kỳ Bắc thuộc trên đất Nam Định vẫn là cuộc đấu tranh chống lại ách đô hộ và âm mưu đồng hoá của phong kiến ngoại bang, mà tiêu biểu là nhân dân Nam Định nói chung và đặc biệt là phụ nữ, đã hăng hái tham gia và nhanh chóng đứng dưới ngọn cờ nghĩa của Hai Bà Trưng (Đầu năm 40) chống lại ách đô hộ của nhà Đông Hán. Theo tư liệu lịch sử hiện có, Nam Định có tới 20 tướng lĩnh cả nam lẫn nữ tham gia cuộc khởi nghĩa này. Dấu tích về các tướng lĩnh tham gia khởi nghĩa tập trung nhiều ở huyện Vụ Bản, như: Lê Thị Hoa ở Phú Cốc, Chu Liên Hoa ở làng Vậy, Dung Nương và Phương Dung ở làng Cựu, Trần Cao Đạo ở làng Riềng, Bùi Công Mẫn ở xã Trung Thành...
Năm 542, Lý Bí nổi dậy khởi nghĩa chống lại ách đô hộ của nhà Lương. Sau bốn năm chiến đấu anh dũng, cuộc khởi nghĩa giành được thắng lợi, Lý Bí lên ngôi, xưng Hoàng Đế, xây dựng nước Vạn Xuân độc lập. Đóng góp vào cuộc khởi nghĩa này, Nam Định có tướng quân Hoàng Tề ở làng Lập Vũ (nay thuộc xã Hiển Khánh, huyện Vụ Bản). Ông được Lý Bí phong chức Túc vệ tướng quân, ban gươm báu và luôn cho hầu bên mình. Khi Lý Bí qua đời, Hoàng Tề theo Triệu Quang Phục.
Thời Ngô - Đinh - Tiền Lê
Sau khi Ngô Quyền mất, vùng hạ lưu sông Hồng khi đó chịu sự chi phối của sứ quân Trần Lãm. Đất Nam Định dần trở thành nơi hội tụ và đối đầu quyết liệt của hào khí bốn phương, trong danh sách 12 sứ quân, rất nhiều vị tướng nhà Đinh và các sứ quân như: Trần Lãm, Lã Đường, Ngô Nhật Khánh, Nguyễn Khoan, Phạm Bạch Hổ được thờ ở đây. Đinh Bộ Lĩnh – người anh hùng "tài năng sáng suốt hơn người, dũng cảm mưu lược nhất đời", tự nhận về mình sứ mệnh thiêng liêng dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất đất nước – không thể không tìm về vùng đất duyên hải cửa sông này.
Thời Lý - Trần
Dưới thời Lý, Trần, Nam Định không những là một cửa ngõ của cả vùng châu thổ sông Hồng mà còn là một trung tâm kinh tế quan trọng. Các vua Lý đã dành sự quan tâm đặc biệt cho vùng đất này. Qua các tư liệu lịch sử, ta biết trên đất Nam Định xưa, nhà Lý đã cho xây ít nhất hai hành cung làm nơi cho vua dừng chân nghỉ lại trong những lần đi kinh lý vùng đất này.
Do vị trí trọng yếu, Nam Định trở thành một trong những nơi giao tranh quyết liệt. Năm 1203, quân nổi loạn do Phí Lang và Bảo Lương cầm đầu từ Đại Hoàng (Ninh Bình) xuôi theo sông Đáy đến đất Nam Định, mở rộng hoạt động ra vùng hạ lưu. Sự rối loạn lên đến cực điểm vào năm 1208, khi trong nước "người chết đói nằm chồng chất lên nhau". Đúng lúc triều Lý bất lực trong việc điều hành đất nước, vùng đất Nam Định lại là nơi hưng khởi của nhà Trần, một triều đại đầy sức sống đã đưa quốc gia Đại Việt phát triển hưng thịnh và ba lần đánh thắng quân Nguyên - Mông. Đời Trần được gọi là lộ Thiên Trường, sau lại chia làm ba lộ: Kiến Xương, An Tiêm, Hoàng giang.
Dưới thời thuộc Minh
Tháng 4-1407, Minh Thành Tổ hạ chiếu đổi nước ta làm quận Giao Chỉ - như một địa phương của quốc gia phong kiến nhà Minh. Bằng hành động này, nhà Minh đã bộc lộ rõ ý đồ không chỉ chiếm đóng mà còn vĩnh viễn xóa bỏ nước ta, sáp nhập hẳn vào đế quốc Minh như tên gọi và đơn vị hành chính mà các đế chế đô hộ phương Bắc đã dùng từ nửa thiên niên kỷ trước.
Dưới quận, nhà Minh chia ra làm 15 phủ. Phần đất Nam Định lúc ấy thuộc hai phủ Kiến Bình và Phụng Hóa. Phủ Phụng Hóa tương đương với phủ Thiên Trường cuối thể kỷ XIV, gồm bốn huyện là Mỹ Lộc, Tây Chân, Giao Thủy và Thận Uy. Bốn trong số chín huyện thuộc phủ Kiến Bình thuộc về đất Nam Định là Ý Yên, An Bản, Vọng Doanh và Đại Loan. Cả hai phủ thuộc tỉnh Nam Định đều bị nhà Minh đổi tên. Kiến Hưng đổi thành Kiến Bình với ý nghĩa xây dựng, kiến lập sự yên ổn, vững chắc, Thiên Trường đổi thành Phụng Hóa hàm ý tuân theo sự giáo hóa, cải hóa của nhà Minh.
Thời Lê
Đời Lê, thuộc xứ Sơn Nam, đến niên hiệu Cảnh Hưng thứ 2 năm 1741, vùng đất này thuộc lộ Sơn Nam Hạ.
Nhà nước thời Lê sơ rất quan tâm đến việc nông trang nói chung, công cuộc khai hoang mở rộng diện tích canh tác nói riêng bằng hàng loạt chính sách, nhất là dưới thời Hồng Đức. Cùng với hoạt động khẩn hoang tự nguyện của những người nông dân, chính quyền trung ương nhà Lê cũng đặc biệt chú trọng đến việc tổ chức khẩn hoang dưới hình thức đồn điền ở phía Nam khu vực sông Hồng, trong đó có Nam Định. Khó có thể thống kê, khảo sát, xác định được đầy đủ những đồn điền thời Lê sơ đã từng có ở Nam Định. Ngoài lý do thời gian đã quá lâu, còn có nhiều nguyên nhân chủ quan, khách quan khác. Cư dân đầu tiên của các đồn điền này trước hết và chủ yếu là các binh lính, tù binh, tội nhân. Họ ít và khó có điều kiện ghi chép để truyền lại cho đời sau về lịch sử khai hoang lập làng. Tuy nhiên căn cứ vào các nguồn tài liệu chính thống của nhà nước phong kiến như chính sử, điền bạ…có thể thấy vùng Nam Định tập trung khá nhiều đồn điền như:
Sở Vĩnh Hưng (thuộc vùng của tổng Cổ Nông, Trực Ninh) Sở Đông Hải (nơi có các thôn Đắc Sở, Thượng Đồng, Hạ Đồng thuộc Trực Ninh) Sở Hoa Diệp (thuộc vùng Phượng Để, Cổ Lễ, Trực Ninh) Sở Vọng Doanh (nằm trong vùng các xã Yên Quang, Yên Bằng, Yên Khang thuộc Ý Yên)
Sự trù mật của các đồn điền ở ven cửa biển vùng Giao Thủy, bên đê sông Hồng, sông Đáy tự đã làm nổi bật lên vị trí và vai trò đặc biệt quan trọng của vùng đất phủ Thiên Trường với nhà nước thời Lê sơ, với quốc gia Đại Việt nửa sau thế kỷ XV. Nửa sau thế kỷ XV, trên vùng ven biển Nam Định chứng kiến một công trình kết tinh thành quả lao động to lớn của nhân dân Đại Việt. Đó là việc khởi công và hoàn thành đê Hồng Đức, một con đê ngăn nước mặn có quy mô lớn đầu tiên của vùng châu thổ. Với sự đầu tư, quan tâm của trung ương và địa phương như vậy, công cuộc đắp đê ở vùng biển Nam Định, Ninh Bình thời Lê sơ đã được tiến hành với tốc độ nhanh quy mô lớn. Trên địa bàn Nam Định qua những dấu tích còn lại thì thấy đê Hồng Đức kéo dài từ cửa Đại An, qua phần bắc Nghĩa Hưng, rồi Hải Hậu về đến Hội Khê. Nhiều đoạn gần trùng với con đường 56 hiện nay.
Cùng với sự phát triển nho học của cả nước, giáo dục nho học ở Nam Định thế kỷ XV có bước phá triển mới. Ngay sau khi kết thúc chiến tranh, vào năm 1428, nhà Lê đã cho mở các trường học ở phủ, lộ. Điều đáng chú ý là trong thời Lê sơ, sự phát triển của nho học ở Nam Định không chỉ diễn ra trên các vùng đất cổ như Ý Yên, Vụ Bản hay tại vùng xung quanh ấp thang mộc của nhà Trần như Lộc Vượng, mà còn ở cả địa bàn ven biển, nơi các làng mạc mới được hình thành. Trong vòng 100 năm của thời Lê sơ, Nam Định có đến 22 tiến sĩ, đại bộ phận số đại khoa này đều đỗ vào nửa sau thế kỷ XV, cho nên có thể nói Nho học ở Nam Định đã thực sự có bước phát triển mới từ sau sự kiện Lương Thế Vinh đỗ trạng nguyên (1463). Ngoài con số các trạng nguyên tiến sĩ kể trên, biểu hiện quan trọng của thành tựu giáo dục nho học vùng Nam Định, điều đáng nói ở chỗ không ít vị đại khoa đã trở thành những nhân vật tiêu biểu cho trí tuệ, tài năng Đại Việt thế kỷ XV nói riêng, lịch sử dân tộc nói chung.
Thời Nguyễn
Dưới triều Nguyễn, năm 1822 (Minh Mạng thứ 3) đổi tên trấn Sơn Nam Hạ thành trấn Nam Định[2]. Đến năm Minh Mạng 13 (1832) đổi trấn Nam Định thành tỉnh Nam Định (tỉnh Nam Định được thành lập), với 4 phủ, 18 huyện, bao gồm phần đất tỉnh Thái Bình hiện nay. Năm 1890, Thái Bình tách ra thành tỉnh riêng. Nam Định còn lại 2 phủ và 9 huyện.
Thời kỳ độc lập (1945-nay)
Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, các đơn vị hành chính trong tỉnh luôn có sự thay đổi.
Năm 1953, 7 xã ở phía Bắc sông Đào thuộc huyện Nghĩa Hưng được cắt nhập vào huyện Ý Yên. Đồng thời, 3 huyện: Mỹ Lộc, Vụ Bản, Ý Yên của tỉnh Nam Định nhập vào tỉnh Hà Nam.
Đến tháng 4 năm 1956, 3 huyện này lại được cắt trả cho Nam Định.
Tháng 5 năm 1965, tỉnh Nam Định được sát nhập với tỉnh Hà Nam thành tỉnh Nam Hà.
Ngày 13 tháng 6 năm 1967, 2 huyện Giao Thủy và Xuân Trường hợp thành huyện Xuân Thủy; huyện Mỹ Lộc nhập vào thành phố Nam Định[3].
Ngày 26 tháng 3 năm 1968, 7 xã phía Nam sông Ninh Cơ thuộc huyện Trực Ninh nhập với huyện Hải Hậu, 2 huyện Trực Ninh và Nam Trực nhập thành huyện Nam Ninh[4].
Năm 1975, Nam Hà hợp nhất với tỉnh Ninh Bình thành tỉnh Hà Nam Ninh.
Đến ngày 12 tháng 8 năm 1991, lại chia tách thành 2 tỉnh Nam Hà và Ninh Bình[5].
Ngày 6 tháng 11 năm 1996, tách tỉnh Nam Hà để tái lập 2 tỉnh Nam Định và Hà Nam[6]. Khi tách ra, tỉnh Nam Định có 7 đơn vị hành chính gồm thành phố Nam Định và 6 huyện: Hải Hậu, Nam Ninh, Nghĩa Hưng, Vụ Bản, Xuân Thủy, Ý Yên.
Sau đó, trong nội bộ tỉnh Nam Định, các huyện hợp nhất trước đây lại chia tách và tái lập như cũ, đó là: Xuân Trường, Trực Ninh, Giao Thủy, Nam Trực và tái lập huyện Mỹ Lộc (gồm 10 xã)[7].
Như vậy đến nay, tỉnh Nam Định có 11 đơn vị hành chính, bao gồm: 1 thành phố và 10huyện.
Dân số
Theo điều tra dân số 01/04/2014 Nam Định có 1,805,771 người với mật độ dân số 1,196 người/km².
Kinh tế
GDP Nam Định 6 tháng đầu năm 2013 ước tăng trưởng 10,2% ước đạt 15,615 tỷ đồng.Cũng theo báo cáo, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) 6 tháng ước tăng 13% so với cùng kỳ năm 2012. Giá trị sản xuất công nghiệp (giá so sánh 2010) ước đạt 17,198 tỷ đồng, tăng 20,7% so cùng kỳ và đạt 40,2% kế hoạch. Có 24/30 sản phẩm chủ yếu có mức tăng trưởng cao hơn so cùng kỳ như nước uống, quần áo may sẵn...
Tổng mức bán lẻ hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng xã hội ước đạt 9,670 tỷ đồng, tăng 14,5% so cùng kỳ.
Giá trị hàng xuất khẩu trên địa bàn ước đạt 154,3 triệu USD, tăng 16,5% so cùng kỳ và đạt 38,6% kế hoạch năm. Giá trị hàng hoá nhập khẩu ước đạt 100,7 triệu USD, tăng 13,3% so cùng kỳ.
Trong 6 tháng đầu năm có 155 doanh nghiệp thành lập mới, với tổng số vốn đăng ký 560,39 tỷ đồng, đồng thời có 247 doanh nghiệp ngừng hoạt động, bỏ địa chỉ kinh doanh, giải thể. Trong khi đó, cùng kỳ năm 2012 có 202 doanh nghiệp thành lập mới và có 302 doanh nghiệp ngừng hoạt động, bỏ địa chỉ kinh doanh, giải thể.
Thu nhập bình quân đầu người năm 2015 là 42 triệu đồng. Thu ngân sách trên địa bàn gần 3000 tỷ đồng.
Các khu công nghiệp trong tỉnh Nam Định:
Khu công nghiệp Hòa Xá: thuộc thành phố Nam Định. Tổng diện tích: 326,8 ha. Tổng mức đầu tư dự kiến: 347 tỷ đồng, Mục tiêu xúc tiến thu hút đầu tư lấp đầy với 86 dự án. (Đã lấp gần đầy diện tích)
Cánh đồng lúa tại Nam Định
Khu công nghiệp Mỹ Trung: thuộc huyện Mỹ Lộc và phường Lộc Hạ, ở phía thành phố Nam Định, giáp Quốc lộ 10, khu đất quy hoạch có diện tích 150 ha, có thể phát triển lên 190 ha. Tổng mức đầu tư khoảng 300 - 350 tỷ đồng.
Khu Công nghiệp Bảo Minh: Thuộc địa bàn huyện Vụ Bản. Phía Bắc và phía Đông giáp xã Kim Thái, phía Tây giáp xã Liên Bảo, phía Nam giáp đường Quốc lộ 10, cách thành phố Nam Định 10 km, cách Thị trấn Gôi - Vụ Bản 5 km. Khu Công nghiệp Bảo Minh nằm ven trục đường quốc lộ 10 cạnh đường sắt Bắc Nam và Đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình nên giao thông từ khu công nghiệp đến các nơi khác như Hà Nội, cảng Hải Phòng có nhiều thuận lợi. Diện tích 200 ha đang quy hoạch chi tiết. Tổng mức đầu tư khoảng 300 - 400 tỷ đồng.
Khu công nghiệp Hồng Tiến: Thuộc địa bàn 2 xã Yên Hồng và Yên Tiến, huyện ý Yên, cách Thành phố Nam Định khoảng 25 km, cách thành phố Ninh Bình khoảng 6 km, nằm gần cảng Ninh Phúc, cạnh tuyến đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, và có tuyến đường sắt Bắc Nam. KCN Hồng Tiến có thể mở rộng với quy mô khoảng 250ha. Khu công nghiệp đã được Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đăng ký đầu tư kinh doanh hạ tầng.
Khu kinh tế Ninh Cơ: Do Tập đoàn Công nghiệp tàu thuỷ VINASHIN đề xuất, vị trí tại cửa sông Ninh Cơ, diện tích khoảng 500 ha, bao gồm: cảng biển; công nghiệp đóng tàu; công nghiệp cơ khí, chế biến; dịch vụ vận tải; dịch vụ du lịch và các loại hình sảng xuất kinh doanh dịch vụ đa dạng 2 bên cửa sông Ninh Cơ thuộc huyện Hải Hậu và Nghĩa Hưng.
Khu công nghiệp dệt may Rạng Đông, Chủ đầu tư KCN là Công ty cổ phần Vinatex Rạng Đông cho biết, giữa năm nay sẽ động thổ dự án dệt có quy mô giai đoạn một là 300 ha. Khi hoàn thành dự án thì KCN có diện tích hơn 600 ha, thu hút khoảng 500 doanh nghiệp và 150.000 lao động. Hiện nay, một số nhà đầu tư nước ngoài đã cam kết và đăng ký đầu tư xây dựng nhà máy tại KCN này, trong đó, đáng chú ý là một nhà đầu tư Australia đăng ký xây dựng nhà máy sản xuất len theo công nghệ hiện đại nhất hiện nay. Chủ đầu tư cho biết, dự án khi hoàn thành giai đoạn 1 sẽ tạo việc làm cho hàng vạn lao động của địa phương và các tỉnh, thành phố khác, góp phần cung cấp 1 tỉ mét vải/năm cho ngành may mặc của Việt Nam
Các cụm công nghiệp khác: Đã xây dựng 17 cụm công nghiệp huyện và thành phố với tổng diện tích 270 ha, thu hút được 352 doanh nghiệp và các hộ vào đầu tư sản xuất với tổng vốn đầu tư đăng ký 1,075 tỷ đồng và thu hút được hơn 9,000 lao động
Văn hóa - xã hội
Truyền thống Giáo dục
Nam Định là một tỉnh có bề dày văn hóa và truyền thống hiếu học của cả nước. Sở Giáo dục cũng như Đội tuyển thi học sinh giỏi Quốc gia nhiều năm xếp thứ nhất toàn quốc. Ngoài ra còn có nhiều học sinh đạt giải trong các kì thi OLYMPIC quốc tế, khẳng định truyền thống hiếu học của mảnh đất thành Nam.
Trường Trung học phổ thông chuyên Lê Hồng Phong (tức Trường Thành Chung Nam Định xưa) là một trong những ngôi trường Chuyên nổi tiếng hàng đầu của cả nước với bề dày thành tích đáng nể gần 100 năm xây dựng và phát triển. Trường cũng thường được gọi là "trường Lê", để phân biệt với trường cùng tên ở Tp HCM. Ngoài ra, còn có một số ngôi trường khác cũng khá nổi bật là các trường THPT Giao ThủyA, (trường Trung học phổ thông Chuẩn quốc gia năm 2003), trường Trung học phổ thông Xuân trường A, Trung học phổ thông Trần Hưng Đạo (trường Trung học phổ thông Chuẩn quốc gia năm 2009), Nguyễn Khuyến (Trường trung học phổ thông đạt chuẩn quốc gia), Hải Hậu A (trường chuẩn quốc gia năm 2003), Trung học cơ sở Tống Văn Trân (trường chuẩn quốc gia năm 2012), Trung học phổ thông Lý Tự Trọng, Trung học cơ sở Trần Đăng Ninh, Tiểu học Phạm Hồng Thái, Trung học cơ sở Nguyễn Hiền, Trung học phổ thông Nghĩa Hưng A, Trung học phổ thông Mỹ Tho - Ý Yên. Ngoài ra trong tốp 200 trường có kết quả cao nhất cả nước thì Nam Định có tới 17 trường, cứ trung bình mỗi trung tâm cấp huyện hay thành phố có 2 trường nằm trong tốp các trường dẫn đầu cả nước chiếm tỷ lệ xấp xỉ 50% các trường toàn tỉnh. Trong Top 100 trường Trung học phổ thông tốt nhất Việt Nam năm 2009, Nam Định có tới 7 trường.
Nam Định có trường Đại học Điều Dưỡng được thành lập năm 2005 là trường Đại học Điều Dưỡng đầu tiên trên cả nước (Đường Hàn Thuyên-TP Nam Định); ngoài ra còn có các trường ĐH khác như trường Đại học Sư phạm kỹ thuật Nam Định; trường Đại học Dân Lập Lương Thế Vinh; trường Đại học Kinh tế kỹ thuật công nghiệp; trường Cao đẳng Sư phạm Nam Định và 12 trường cao đẳng khác...
Thành tích giáo dục Nam Định năm học 2014 - 2015:
1 HCV Olympic Vật Lý Quốc tế,1 HCB Olympic Vật Lý châu Á (Đinh Thị Hương Thảo)[8][9],1 HCĐ Olympic Sinh học quốc tế (Phạm Minh Đức)[10]
1 thủ khoa Khối B toàn quốc năm 2015 (Nguyễn Hoàng Hải)[11]
Thành tích giáo dục Nam Định năm học 2015 - 2016:
1 HCV Olympic Vật Lý Quốc tế, 1 HCB Olympic Vật Lý châu Á (Đinh Thị Hương Thảo), 1 HCB Olympic Hóa học Quốc tế (Nguyễn Thành Trung) [12]
1 HCĐ Olympic Toán học Quốc tế (Vũ Đức Tài)[13], 1 HCĐ Olympic Vật Lý Quốc tế (Phạm Ngọc Nam), 2 HCĐ Olympic Vật Lý châu Á (Phạm Ngọc Nam, Nguyễn Văn Quân), 1 Bằng khen Olympic Vật lý châu Á (Đỗ Thuỳ Trang)[14]
1 thủ khoa Khối A1 toàn quốc năm 2016 (Trần Trung Dũng)[15]
Thể dục - Thể thao
Nam Định có nhiều trung tâm thể thao lớn là Sân vận động Thiên Trường (tên cũ là Sân vận động chùa Cuối), Nhà thi đấu Trần Quốc Toản, các trận bóng đá và bóng chuyền được tổ chức tại đây. Hai trung tâm này nằm trên đường Hùng Vương, Hàn Thuyên, Trường Chinh của thành phố Nam Định.
Năm 2014, tỉnh Nam Định đã khánh thành và đưa vào sử dụng Cung thể thao tỉnh Nam Định gồm nhà thi đấu đa năng 4000 chỗ ngồi và bể bơi có mái che đạt chuẩn quốc tế để phục vụ Đại hội thể dục thể thao toàn quốc lần thứ VII do Nam Định đăng cai làm chủ nhà. Ngoài ra còn có rất nhiều sân thể thao mini phục vụ phong trào thể thao quần chúng với các môn thể thao phổ biến là cầu lông, bóng đá, bóng chuyền.
Bóng đá Nam Định đã một lần đoạt chức vô địch Đông Dương Đội Cotonkin năm 1941 1945,vô đich quốc gia năm 1985, lúc đó mang tên đội bóng Công nghiệp Hà Nam Ninh, với danh thủ Nguyễn Văn Dũng[1]. Năm 2001, đội Nam Định về nhì giải vô địch quốc gia. Năm 2007, đội bóng đá Nam Định với tên gọi Đạm Phú Mỹ Nam Định đoạt Cúp Quốc gia lần đầu tiên.
Đội bóng Nam Định đăng quang ngôi Vô địch U21 QG năm 2011
Văn hóa truyền thống [16][sửa | sửa mã nguồn]
Gánh hát Tuồng Nam Định, 1924
Chợ Viềng ở huyện Vụ Bản mỗi năm có một phiên vào ngày 8 tháng giêng Tết Âm lịch hằng năm. Chợ Viềng Nam Giang (Thị trấn Nam Giang, Nam Trực) vào ngày 7 tháng giêng (ÂL) hằng năm.
Sơn mài Cát Đằng (xã Yên Tiến, huyện Ý Yên).
Lễ khai ấn Đền Trần vào đêm ngày 14 tháng giêng (ÂL).
Nhà hát Chèo Nam Định là một trung tâm văn hóa lớn của tỉnh, nằm trên đường Nguyễn Du, cạnh nhà văn hóa 3/2 thành phố Nam Định.
Nhà văn hóa 3/2 là nơi tổ chức những sự kiện văn hóa lớn của cả tỉnh cạnh Quảng trường Vị Xuyên.
Di tích lịch sử
Tượng đài Trần Quốc Tuấn tại Quảng trường 3/2
Hành cung Thiên Trường
Đền Trần là khu đền thờ các vị vua đời Trần nằm trên địa phận phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định. Nơi đây vào đúng giờ Tý rằm tháng Giêng âm lịch có lễ Khai Ấn. Tương truyền các vua Trần nghỉ tết âm lịch hàng năm đến rằm tháng Giêng thì Khai Ấn trở lại quốc sự. Lễ Khai Ấn hàng năm rất nhiều khách các tỉnh về Nam Định dự và xin lộc vua Trần.
Đền An Lá (còn gọi là đình Cả), nằm trên mảnh đất rộng hơn 3000 m2, xung quanh là cánh đồng thuộc thôn An Lá, xã Nghĩa An, huyện Nam Trực, cách trung tâm thành phố Nam Định gần 4 km theo tỉnh lộ 490C (quốc lộ 55 cũ). Đền thờ ông Nguyễn Tấn, một danh tướng thời Đinh. Lễ hội hàng năm tổ chức vào ngày 9-12/3 (ÂL) hàng năm. Lễ hội chính vào ngày 10-3 âm lịch.
Phủ Dầy thờ Thánh mẫu Liễu Hạnh.
Đền Bảo Lộc thờ Trần Hưng Đạo và An sinh vương Trần Liễu
Chùa Keo Hành Thiện: Cách Hà Nội 108 km về phía nam, thẳng cầu Đò Quan 18 km, đến Làng Hành Thiện, Xã Xuân Hồng, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định. Ở đây có một di tích lịch sử được xếp hạng của Bộ văn hóa là Chùa Keo (Hành Thiện) – "Thần Quang Tự" được xây dựng năm 1062 vào thờ nhà Lý. Ngoài ra còn có khu nhà ở của bác Trường Chinh.
Chùa Cổ Lễ nơi thiền sư Nguyễn Minh Không trụ trì (cùng với các thiền sư Từ Đạo Hạnh và Giác Hải là Nam thiền tam tổ).
Phủ Quảng Cung (Phủ Nấp) thờ Thánh mẫu Liễu Hạnh, giáng sinh lần thứ nhất ở xã Yên Đồng, Ý Yên.
Di tích thờ 12 sứ quân có rất nhiều ở Nam Định cùng với các tướng nhà Đinh. Trong số các vị được thờ có rất nhiều vị đến đây từ các vùng đất khác nhau. Những dấu tích cho thấy ở đây chính là vùng chịu sự ảnh hưởng và địa bàn gây dựng lực lượng của nhiều sứ quân hay các vị "hùng trưởng" khác như Phạm Bạch Hổ, Kiều Công Hãn, Lã Đường, Ngô Nhật Khánh, Nguyễn Khoan, Trần Lãm...dần dần trở thành nơi hội tụ và đối đầu quyết liệt của hào kiệt bốn phương.[17]
Quần thể di tích thờ Vua Đinh ở Nam Định gồm Đền Vua Đinh (Yên Thắng), đền Thượng, đình Thượng Đồng, đình Cát Đằng ở Yên Tiến, Ý Yên và đền Vua Đinh ở làng việt cổ Bách Cốc, Vụ Bản.
Tháp chuông chùa Phổ Minh ngày trước có vạc Phổ Minh là một trong An Nam tứ đại khí, chùa Vọng Cung.
Phố cổ Thành Nam
Thành Nam Định
Cột cờ Nam Định
Mộ Tam Nguyên Yên Đổ Nguyễn Khuyến, tại núi Phương Nhi, xã Yên Lợi phía bắc huyện Ý Yên.
Mộ nhà thơ Tú Xương, tại Công viên Vị Xuyên, thành phố Nam Định.
Ở tỉnh Nam Định có nhiều di tích tín ngưỡng thờ quốc sư Minh Không thời Lý như: chùa Cổ Lễ (Trực Ninh), chùa Xuân Trung (Xuân Trường). Ở Ý Yên, Thánh tổ nghề đúc đồng Nguyễn Minh Không được thờ ở đình Cổ Hương xã Yên Phương; đình Phúc Thọ xã Yên Thành và đền Tống Xá xã Yên Xá. Ông còn được phối thờ cùng Lý Thần Tông và Giác Hải tại chùa Nghĩa Xá ở xã Xuân Ninh Xuân Trường. Lễ hội chợ Viềng hàng năm gắn liền với việc thờ ông Nguyễn Minh Không, ông tổ đúc đồng, nên trước đình ông Khổng, người dân thường bày bán đồ đồng, đồ sắt.
Làng Tức Mặc, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định xưa là phủ Thiên Trường là quê hương của các vua nhà Trần, một trong những triều đại lừng danh nhất trong lịch sử Việt Nam với chiến tích 3 lần chiến thắng Nguyên Mông.
Đặc sản ẩm thực
Nam Định có nhiều đặc sản nổi tiếng như: Gạo tám xoan, Hải Hậu và Chuối ngự là hai vật phẩm dùng để tiến vua thời phong kiến. Gỏi nhệch, gỏi sứa, cá nướng thơm Hải Hậu. Làng giò truyền thống với đa dạng các loại giò lạc, giò xào, giò mỡ, mộc, chả quận, chả đĩa thuộc ''Hùng Uyển- Thị Trấn Cồn- Hải Hậu''. Ngoài ra còn có gạo nếp cái hoa vàng Hải Hậu. Thịt cầy, tiểu hổ Nam Trực, Hải Hậu, Giao Thủy, Nghĩa Hưng Phở bò Nam Định, Bánh gai Bà Thi - TP Nam Định, Bánh chưng Bà Thìn - Hải Hậu, kẹo dồi (được cho là xuất phát từ ngôi làng trong tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố), Bánh đậu xanh Hanh Tụ, Bánh nhãn - Hải Hậu, Kẹo Sìu Châu (Là kẹo lạc Nam Định. Nguyên lò nấu kẹo nổi tiếng đầu tiên nằm gần một hội quán của người Triều Châu, nên có tên dân gian là kẹo Sìu Châu); Bún chả Thành Nam, Nem nắm Giao Thủy, Nem Chạo Giao Xuân - Giao Thủy, gỏi
Nem chạo Giao Xuân - Giao Thủy, nem tung Hải Hậu. Các đặc sản biển Hải Hậu, Giao Thủy là món ăn nổi tiếng toàn quốc nhất là khu vực phía nam, không những thế du khách thế giới cũng rất ưa thích. Với các món ăn trên người Nam Định thường dùng với Rượu Bỉnh Ri - Giao Thịnh nổi tiếng xưa nay được lên men từ loại gạo nếp thơm ngon của huyện Giao Thủy.
Tỉnh/thành kết nghĩa
Oudomxay, Lào
Mỹ Tho: vốn là tên một tỉnh cũ ở miền Tây Nam Bộ (Đồng bằng sông Cửu Long) và thuộc Khu 8 (còn gọi là Khu Trung Nam bộ) trong hai cuộc kháng chiến chống ngoại xâm. Trong giai đoạn 1967-1968, lần lượt địa bàn tỉnh Mỹ Tho được chia ra thành ba đơn vị hành chính cấp tỉnh, cùng tồn tại độc lập, ngang hàng nhau là tỉnh Mỹ Tho, tỉnh Gò Công và thành phố Mỹ Tho. Trong đó, thành phố Mỹ Tho giữ vai trò là trung tâm chỉ đạo của toàn Khu 8 lúc bấy giờ. Tháng 2 năm 1976, ba đơn vị hành chính cấp tỉnh ngang bằng nhau này được hợp nhất thành một tỉnh có tên gọi mới là tỉnh Tiền Giang cho đến ngày nay. Từ đó, Mỹ Tho chỉ còn là tên gọi của thành phố tỉnh lỵ trực thuộc tỉnh này: thành phố Mỹ Tho. Tháng 8 năm 1968, tại huyện Ý Yên thuộc tỉnh Nam Định ngày nay đã có một trường học mới được thành lập, lấy tên là Trường Cấp III Mỹ Tho và ngày nay là trường Trung học phổ thông Mỹ Tho - một mái trường mang tên của một tỉnh miền Nam kết nghĩa với tỉnh Nam Định. Hiện tại, thành phố Nam Định có chợ lớn thứ hai trong thành phố có tên gọi là chợ Mỹ Tho. Đầu năm 2014, tuyến đường D3 trong Khu đô thị mới Thống Nhất ở thành phố Nam Định cũng được đặt tên là đường Mỹ Tho. Tháng 8 năm 2013, chính quyền thành phố Mỹ Tho cũng ra quyết định thành lập trường Trung học cơ sở Nam Định.
Xem thêm
Danh sách các dân tộc Nam Định theo số dân
Xe buýt nội tỉnh Nam Định
Di tích lịch sử thời Đinh:
Quần thể di tích thờ Vua Đinh ở Nam Định
Di tích thờ tướng nhà Đinh và 12 sứ quân: đền An Lá, đền Gin, đền Mây, đình Bườn, đền Hát, đình Xám,...
Di tích lịch sử thời Lý:
Chùa Keo Hành Thiện
Chùa Cổ Lễ
Di tích lịch sử thời Trần:
Hành cung Thiên Trường
Đền Trần (Nam Định)
Chùa Phổ Minh
Di tích lịch sử thời Nguyễn:
Thành Nam Định
Cột cờ Nam Định
Di sản văn hóa khác:
Đền thờ Trạng nguyên Nguyễn Hiền
Phủ Dầy
Phủ Quảng Cung
Chợ Viềng
Phố cổ Thành Nam
Xôi xíu và phở bò áp chảo nổi tiếng ở Nam Định
Bát xôi trắng dẻo điểm xuyết những miếng xá xíu, lạp xưởng và nước sốt lạ vị hay phở bò áp chảo là những món ăn nổi tiếng bạn nên thử khi đến thành Nam.
Bánh xíu páo - món ngon gốc Hoa ở Nam Định / Xôi cá rô, món ngon của đất Thành Nam
Ghé thăm Nam Định, bạn hãy làm ấm bụng bằng những món ăn có giá từ 15.000 - 30.000 đồng.
Xôi xíu
Du khách đến Nam Định thường thích thú với món xôi xíu bởi nghe tên đã thấy là lạ và mùi vị cũng rất đặc trưng.
Xôi xíu gồm xôi trắng được đồ từ loại gạo nếp dẻo thơm nên hạt rất mềm, óng ả. Xôi được ăn cùng với thịt xá xíu, lạp xưởng và không thể thiếu thứ nước sốt thơm, đậm đà có vị cay nồng của hạt tiêu.
Xôi xíu ở Nam Định có giá khoảng 15.000 đồng/bát. Ảnh: emdep
Một bát xôi được dọn ra vẫn còn nghi ngút khói, lẫn trong màu trắng tinh của những hạt nếp dẻo là miếng lạp xưởng hồng hồng, vài lát thịt xá xíu nạc và mềm. Bạn chỉ cần trộn đều bát xôi, cảm nhận vị thơm thơm của nếp, vị ngọt của thịt lợn được hầm mềm như tan chảy trong miệng.
Một bát xôi vào buổi sáng hay buổi tối lang thang thành Nam là đủ làm bạn ấm bụng, giá 15.000 đồng một bát. Bạn có thể tìm ăn ở một số quán trên phố Hàng Sắt, Hoàng Văn Thụ...
Phở bò áp chảo
Nhắc đến Nam Định, nhiều du khách nhớ đến món phở bò gia truyền ngon nổi tiếng. Món ăn này đã theo chân những người con thành Nam đến mọi miền đất nước, nhưng chỉ khi về mảnh đất sản sinh ra món ăn này, bạn mới cảm nhận được những nét riêng mà không thể nhầm lẫn.
Nếu bạn để ý một chút sẽ thấy sợi bánh phở ở Nam Định nhỏ và mềm mượt hơn. Những miếng thịt bò được thái mỏng, trước khi cho vào bát phở được xào thơm phức, đậm đà. Điều đặc biệt làm nên sự khác lạ của bát phở chính là bí quyết pha chế nước dùng với vị ngọt, đậm đà.
Phở bò đã theo chân người dân Nam Định đi khắp mọi miền đất nước và trở nên nổi tiếng. Ảnh: vtv
Nhiều người đến Nam Định cũng tìm ăn cho bằng được món phở bò áp chảo cụ Tặng bởi cách nấu rất riêng. Thịt bò được xào cùng với rau cải và cà chua cùng chút gia vị trước khi cho vào phát bở, khiến bạn cảm nhận vị rất lạ.
Du khách có thể thưởng thức món phở ở phố Hai Bà Trưng, đường Điện Biên, phở bò áp chảo cụ Tặng phố Hàng Tiện với giá 25.000 - 30.000 đồng.
Chàng trai 'ăn xin' chinh phục cô gái Nam Định xinh xắn
Lê xe lăn khắp các phố ở Nam Định xin tiền giúp đỡ người nghèo, chàng thủ lĩnh Tân 'Lỳ' may mắn tìm được một nửa cuộc đời mình.
Chuyện tình nàng béo cõng chồng nhẹ như không
Sinh ra vốn lành lặn và khỏe mạnh nhưng khi bước sang tuổi 20, số phận đã thử thách Nguyễn Minh Tân (sinh năm 1988) bằng căn bệnh Wilson quái ác , khiến toàn thân co rút, không nói năng, không đi lại được. Trong hơn 3 tháng, chàng trai đai đen nhị đẳng Taekwondo đã hoàn toàn bị đánh gục trong đau đớn, tuyệt vọng.
Tân nằm liệt giường, mọi việc đều do mẹ chăm lo. 2 năm đầu bị bệnh, bao lần anh muốn tìm đến cái chết để giải phóng bản thân, giải thoát cho gia đình. Nhưng rồi Tân lại tự gắng gượng, tự nhấc đầu, tự bò, lết đi như một đứa trẻ. Hai chiếc nạng ở nhà đã bao lần nhuốm máu của anh.
Một ngày tháng 9/2012, Tân tìm đến Trung tâm cứu trợ trẻ em tàn tật thành phố Nam Định. Nhìn thấy những em nhỏ có hoàn cảnh giống mình, cảm được tình yêu thương của những nhân viên ở đây, anh đã có một quyết định bất ngờ. Ngay hôm sau, Tân bắt đầu đi xe lăn, đến khắp các con phố, ngõ ngách ở Nam Định để xin tiền giúp những trẻ em ở trung tâm. Sinh ra trong một gia đình khá giả, Tân từng chỉ biết ăn chơi, cày game, nhưng chuỗi ngày bạo bệnh đã biến Tân thành một con người khác, biết yêu thương và chia sẻ với mọi người hơn trước.
Hơn 4 năm cần mẫn như thế, những đồng tiền xin được sau một ngày dài, Tân gom góp lại mua cho các em hộp sữa, bim bim, còn lại đưa cho các mẹ tại trung tâm, hay giúp những người có hoàn cảnh khó khăn.
Hình ảnh "thủ lĩnh Tân Lỳ" ăn xin giúp người nghèo trở nên quen thuộc với người dân Nam Định vài năm nay.
Câu chuyện về việc làm xúc động của chàng trai có biệt danh Tân "Lỳ" từng lấy bao nước mắt của khán giả trong chương trình "Điều ước thứ 7". Đã hơn 2 năm kể từ ngày chương trình phát sóng, anh vẫn miệt mài làm từ thiện. Nhưng giờ đây bên cạnh Tân đã có một người đồng hành, đó là Giang, cô bạn gái từng học cùng trường cấp 3, vợ sắp cưới của anh.
Giang gặp Tân vào một buổi trưa tháng 3/2015, trước đó cô chỉ biết đến hoàn cảnh của Tân qua tivi. Bỏ 50.000 đồng vào chiếc rổ của cậu bạn đồng khóa ngồi xe lăn, Giang mỉm cười, bắt tay, hỏi han vài câu như những người khác. Lần thứ hai cũng diễn ra tương tự như vậy khoảng 3 tháng sau đó.
"Lần thứ ba, mùng 3 Tết năm nay, tôi gặp lại Tân ở một ngã tư đường. Dự định vẫn là bỏ vào chiếc rổ xanh 50.000 đồng, bắt tay, cười, rồi đi, nhưng mọi thứ diễn ra khác hẳn. Khi 2 đứa bắt tay nhau, Tân đột nhiên run lên và cứng người lại. Tôi hỏi 'Cậu sao thế, đau ở đâu à?'. Tân vẫn cứng người như vậy, chỉ có cái đầu là lắc lắc. Một lúc sau mới buông tay tôi ra. Lý do Tân đưa ra là: 'Tớ truyền nghị lực sống cho cậu vì thấy cậu buồn quá", Giang nhớ lại cuộc gặp gỡ định mệnh của hai người.
Sau đó, Tân xin số điện thoại của Giang, rồi gửi cho cô một tin nhắn: "Năm nay tớ nhất định phải sống lại". Đọc được tin nhắn của Tân khi trong lòng cũng đang ngổn ngang bao suy nghĩ, Giang bỗng thấy đồng cảm với chàng trai ấy. Điều đó thúc đẩy cô hôm sau tìm đến nhà Tân để trò chuyện, và tìm hiểu về cậu bạn này nhiều hơn.
Tân "Lỳ" hạnh phúc bên bạn gái giàu nghị lực.
Sau lần gặp đó, họ liên lạc thường xuyên... Họ trò chuyện như những người bạn bình thường, kể cho nhau về cuộc sống cá nhân. Giang tâm sự với Tân về biến cố đời mình, về việc đang làm mẹ đơn thân của một bé gái gần 6 tuổi sau khi đặt lòng tin nhầm vào một kẻ sở khanh.
Hồi đó, Giang mang bầu khi đang là sinh viên năm 3 Khoa Kinh tế - ĐHQG TP HCM. Bỏ lại cả tương lai tươi sáng phía trước, bỏ qua nỗi đau bị lừa dối, Giang vẫn quyết tâm sinh và nuôi con vì "không muốn mất đi một thiên thần". Khi con hơn một tuổi, Giang lại tiếp tục ôn thi, đỗ Đại học Lao động và Xã hội. Học xong, Giang về quê làm việc tại một cơ quan nhà nước.
Sai lầm tuổi trẻ từng khiến Giang đau đớn, buồn bã suốt một thời gian dài. Đó là lý do tại sao cả 3 lần gặp, Tân đều cảm nhận được nỗi đau của cô và từng bắt tay thật lâu vì muốn truyền nghị lực sống cho cô. Còn những mẩu chuyện Tân kể cho Giang nghe chỉ đơn giản là hôm nay đi xin tiền ra sao, được tổng cộng bao nhiêu tiền, rồi mua gì cho các em, dự định về những việc làm từ thiện sắp tới... Những câu chuyện tưởng như chẳng hề liên quan đó lại kết nối hai người với nhau, để rồi họ yêu nhau lúc nào không biết.
"Tôi biết việc di chuyển của anh ấy khó khăn, nhưng anh vẫn cố lăn vào cửa hàng mua chocolate cho tôi, còn mua nhiều đồ lưu niệm cho tôi nữa. Anh ấy nói yêu tôi trước, còn tôi thấy mình may mắn khi được anh yêu. Chính anh là người đã giúp tôi thắp lên ngọn lửa niềm tin với đàn ông sau một lần bị phụ bạc. Tôi không nghĩ mình sẽ tìm được một ai đó tốt hơn anh ấy. Điều tốt đẹp nhất ẩn chứa bên trong vẻ ngoài xù xì nhất", Giang tâm sự.
Biết Giang yêu Tân, bố mẹ cô phản đối kịch liệt vì sợ con gái vất vả. Họ nghĩ Giang đã mắc sai lầm thời trẻ, giờ sợ cô lại có những quyết định vội vàng nên không đồng ý. Họ muốn cô có được hạnh phúc bên một người đàn ông khỏe mạnh, có thể làm chỗ dựa cho con gái sau một lần vấp ngã. Không biết bao lần Giang bị bố mẹ khuyên răn, từ ngọt nhạt đến nặng nề, rồi cả những lúc phải bỏ nhà ra đi, nhưng cô vẫn kiên quyết bảo vệ tình yêu của mình.
Giang và Tân hạnh phúc trong bộ ảnh cưới.
"Khi yêu Giang tôi được là chính mình, ngây ngô như một đứa trẻ. Tôi muốn làm mọi thứ để chăm sóc cô gái xinh xắn, giàu nghị lực ấy. Còn Giang yêu tôi thiệt thòi nhiều, bị nhiều người nói không hay. Mọi người đều nghĩ với cơ thể như thế này, tôi sẽ chẳng thể mang lại hạnh phúc cho ai, hoặc làm gánh nặng cho người thân. Nhưng thời gian trôi qua, nhất định mọi người sẽ phải thay đổi định kiến ấy về tôi. Tôi sẽ bù đắp cho Giang, mang lại cho cô ấy một cuộc sống hạnh phúc đích thực. Tôi sẽ làm bằng cả trái tim mình", Tân chia sẻ.
Thời gian này, các đầu khớp chân tay Tân mềm ra, việc đi lại khá khó khăn. Chàng trai 28 đang rất vất vả trong việc thích nghi với cơ thể của mình. Giang lại giúp anh đứng lên, ngồi xuống, bón cho anh từng thìa cơm, dán từng miếng cao khi trái gió trở trời. Giang đã nghỉ công việc nhà nước để cùng Tân chăm sóc cửa hàng bán balo, cặp sách tại nhà anh. Hai người mỗi ngày quấn quýt với nhau như hình với bóng.
Sau thời gian tìm hiểu và vượt qua nhiều khó khăn, Giang và Tân quyết định về sống chung một nhà. Đám cưới của họ sẽ tổ chức trong tháng 8 này. Đêm trước ngày chụp ảnh cưới, cả hai đều hồi hộp không ngủ được.
"Khi được khoác trên mình chiếc áo chú rể, ngồi ngắm nhìn cô dâu của mình trang điểm trước gương, tôi thấy mình thực sự đang sống đúng nghĩa. Trong lúc chụp ảnh, nhiều lúc tôi không kiềm chế được mà bật khóc. Từ khi mắc bệnh, tôi chưa bao giờ nghĩ đến khoảnh khắc này. Đây thực sự là giấc mơ có thật với tôi", Tân tâm sự.
Xôi cá rô, món ngon của đất Thành Nam
Hạt nếp dẻo mềm kết hợp với thịt cá rô đồng chắc nịch, phảng phất vị hành và nồng ấm của tiêu làm nên món xôi ngon nổi tiếng xa gần của đất Nam Định.
Đặc sản cá rô Đầm Sét xứ Thanh / 5 món ngon nổi tiếng ở Thành Nam
Không chỉ nổi tiếng là đất học, Nam Định còn nức tiếng gần xa bởi sở hữu những món ngon khó cưỡng. Một trong số đó là xôi cá rô - thứ quà sáng dân dã nhưng luôn khiến những người con xa quê khắc khoải nhớ về.
Xôi cá rô là sự kết hợp hài hòa của cá rô đồng và gạo nếp - những nguyên liệu sẵn có của vùng đất trù phú này. Theo kinh nghiệm dân gian, vào mùa mưa, cá rô đồng thịt ngon, khỏe mạnh và đầy bụng trứng, rất phù hợp để chế biến món xôi cá rô đặc sản. Lúc này, người dân thường ra đồng, tìm kênh rạch, ruộng, mương để bẫy bắt cá.
Làm món xôi cá rô không quá cầu kỳ, chỉ mất công và mất thời gian để tỉ mỉ với từng công đoạn đồ xôi, làm cá. Gạo nấu xôi thường phải là thứ gạo nếp cái hoa vàng ngon nức tiếng ở Nam Định. Người ta phải ngâm gạo nếp khoảng 3 tiếng trước khi đồ. Để xôi được dẻo, ngon và quyện mùi, người nấu phải đun hai lửa nhỏ và đều. Khi xôi chín, hạt xôi tròn mẩy lan toả mùi thơm ngậy, lúc này bí quyết để tăng độ bóng đẹp cho xôi là tưới một ít mỡ lên bề mặt và trộn đều.
Chế biến món ăn này mất thời gian nhất ở công đoạn làm cá. Kinh nghiệm của người dân địa phương là thường lấy dao đập vào đầu hoặc ném mạnh xuống đất để làm chết cá sau đó mới đánh vảy. Vảy cá rô đồng rất cứng, ráp nên khi làm phải chú ý đánh vảy rất kỹ. Con cá sau khi đánh vảy, làm sạch ruột được thả vào nước muối cho sạch nhớt, rồi cho vào nồi luộc chín tới.
Thưởng thức xôi cá rô ngay lúc nóng mới cảm nhận hết vị ngọt, dai thơm của thịt cá. Ảnh: Hoàng Gia
Cá chín vớt ra để nguội, gỡ lấy thịt cùng với trứng cá vàng ươm, rút hết xương sao cho thịt cá vẫn còn nguyên miếng không bị vỡ, nát. Sau đó, đem cá ướp với nước mắm, nước gừng, thêm chút hạt tiêu cho thơm. Đợi thịt cá ngấm gia vị rồi cho cá vào chảo mỡ nóng già để chiên vàng. Sau đó, vớt cá ra đổ đều lên mặt xôi, đảo đều cho cá và xôi quyện vào nhau.
Xôi cá rô dẻo, thơm mùi hành phi và có vị béo ngọt đậm đà của thịt cá rô đồng. Mùa đông rét mướt được thưởng thức bát xôi cá rô đồng vừa lành dạ, vừa no lâu lại bổ dưỡng thì không gì bằng.